Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
http://hdl.handle.net/11089/2206
2024-03-28T13:02:30ZArchiwa Jana Lechonia w Nowym Jorku i Kazimierza Wierzyńskiego w Londynie – nieco o historii i niektórych ineditach
http://hdl.handle.net/11089/50552
Archiwa Jana Lechonia w Nowym Jorku i Kazimierza Wierzyńskiego w Londynie – nieco o historii i niektórych ineditach
Dorosz, Beata
The article presents the history of the archives of Jan Lechoń at the Polish Institute of Arts and Sciences of America, based in New York, and Kazimierz Wierzyński at the Polish Library in London, noting the fundamentally different way in which they were created. It also discusses the inedita found in both collections, pointing out, on the one hand, why they would be worthy of publication years later, and on the other, signaling the multiple problems, of varying degrees of difficulty, that an editor would have to face. This applies to the unknown texts of Wierzyński’s series of radio storytelling Listy z Ameryki [Letters from America] and the autobiographical novel Aurora. Lechoń’s inedita include the novel Bal u senatora, known in small fragments, and a biographical and political sketch about Henryk Floyar-Rajchman, or political satires written in the style of Warsaw’s Wiech. A separate problem is Lechoń’s diary, a critical edition of which would require, first of all, a rereading of the extremely difficult manuscript.; Artykuł przedstawia historię archiwów Jana Lechonia w Polskim Instytucie Naukowym w Ameryce z siedzibą w Nowym Jorku oraz Kazimierza Wierzyńskiego w Bibliotece Polskiej w Londynie, zwracając uwagę na zasadniczo odmienny sposób ich powstania. Omawia też znajdujące się w obu zespołach inedita, wskazując z jednej strony, dlaczego warte byłyby publikacji po latach, z drugiej – sygnalizując wielorakie problemy, o różnym stopniu trudności, z którymi musiałby zmierzyć się edytor. Dotyczy to nieznanych tekstów Wierzyńskiego z cyklu radiowych gawęd Listy z Ameryki oraz powieści o charakterze autobiograficznym Aurora. Inedita Lechonia to powieść Bal u senatora, znana w niewielkich fragmentach, oraz szkic biograficzno-polityczny o Henryku Floyar-Rajchmanie, czy satyry polityczne pisane w stylu warszawskiego Wiecha. Osobny problem stanowi dziennik Lechonia, którego wydanie krytyczne wymagałoby przede wszystkim ponownego odczytania arcytrudnego rękopisu.
2023-12-30T00:00:00ZArchiwum Kazimierza Sowińskiego. Warsztat edytora, dziennikarza i poety
http://hdl.handle.net/11089/50553
Archiwum Kazimierza Sowińskiego. Warsztat edytora, dziennikarza i poety
Gruchała, Janusz
The article presents Kazimierz Sowiński’s archive, stored in Cracow together with the documents of Poets’ and Painters’ Press (London), bequethed by Krystyna Bednarczyk to Jagiellonian University in 2011. The archive consists of 138 files. Documents divide in three groups: 1. Results of the editorial work concerning Vade-mecum by Cyprian Norwid; the text had been prepared by Sowiński and printed in Poets’ and Painters’ Press in 1953, the archive contains important editorial commentaries, which Sowiński didn’t manage to finish on time; 2. Literary materials of Tadeusz Sułkowski, Sowiński’s close friend: letters, documents related to Sułkowski’s stay in POW camp in Murnau during the II WW, and materials for an edition of Sułkowski’s literaty oeuvre. 3. Sowiński’s poetic texts with numerous variants, and results of his activity in Polish section of Radio Free Europe, chiefly the texts of cultural programmes prepared by him.The documents stored in Sowiński’s archive give the evidence of his activity as poet, editor, and radio journalist.; Artykuł omawia archiwum Kazimierza Sowińskiego przechowywane w Krakowie wraz ze spuścizną Oficyny Poetów i Malarzy z Londynu, zapisaną Uniwersytetowi Jagiellońskiemu przez Krystynę Bednarczyk. W 138 teczkach znajdują się dokumenty, które dzielą się na trzy grupy: 1. rezultaty prac nad edycją Vade-mecum Cypriana Norwida, pierwszym drukowanym wydaniem tego zbioru, przygotowanym przez Sowińskiego i wydrukowanym w Oficynie w 1953 r.; w archiwum pozostały cenne komentarze edytorskie, których Sowiński nie zdołał ukończyć na czas; 2. materiały związane z twórczością Tadeusza Sułkowskiego, z którym Sowiński był związany wieloletnią przyjaźnią: listy, dokumenty z pobytu Sułkowskiego w obozie jenieckim Murnau podczas II wojny światowej, a także dokumentacja przygotowywanej edycji dzieł literackich Sułkowskiego; 3. teksty poetyckie Sowińskiego w kopiach zawierających liczne warianty, a także dokumenty powstałe w czasie jego dwudziestoletniej pracy w Radiu Wolna Europa, głównie teksty przygotowanych przezeń programów kulturalnych.Wszystkie trzy grupy dokumentów są interesującymi świadectwami pracy Kazimierza Sowińskiego jako poety, edytora i dziennikarza radiowego.
2023-12-30T00:00:00ZMateriały do badań nad twórczością pisarzy emigracyjnych w archiwum Stanisława Gliwy
http://hdl.handle.net/11089/50554
Materiały do badań nad twórczością pisarzy emigracyjnych w archiwum Stanisława Gliwy
Hałaczkiewicz, Joanna
In this article, I present the content of Stanisław Gliwa’s archive, who was a Polish émigré graphic artist and typographer. I try to show that many of these documents can be useful in research on the genesis of literary works. Uncatalogued materials stored in the Provincial Public Library in Toruń are little known to researchers, but may be interesting to editors who would like to follow the dossier of works created abroad, in conditions of limited access to the public. I focus on boxes with correspondence, which, apart from letters, contain additional documents, for example: physical mock-ups, proofs, contracts, and settlements. Using specific examples, I prove how many different accidents can occur from the moment the author submits the seemingly ready text of the work for publication.; W artykule omawiam zawartość archiwum emigracyjnego grafika i typografa Stanisława Gliwy w kontekście badań nad genezą dzieł literackich. Nieskatalogowane materiały przechowywane w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Toruniu są mało znane badaczom, a mogą być interesujące dla edytorów, którzy chcieliby prześledzić dossier genezy utworów powstałych na emigracji, a zatem w warunkach ograniczonego dostępu do publiczności. Skupiam się na teczkach z korespondencją, w których oprócz listów można znaleźć dodatkowe dokumenty w postaci makiet, wydruków próbnych, umów i rozliczeń. Na przykładach pokazuję, jak wiele różnych wypadków może się wydarzyć od momentu, gdy autor składa do druku – zdawałoby się – gotowy tekst dzieła.
2023-12-30T00:00:00ZO literackich sposobach mistyfikowania doświadczenia obozowego kobiet w historycznoliterackim kontekście. Zofia Kossak, Seweryna Szmaglewska, Krystyna Żywulska
http://hdl.handle.net/11089/50550
O literackich sposobach mistyfikowania doświadczenia obozowego kobiet w historycznoliterackim kontekście. Zofia Kossak, Seweryna Szmaglewska, Krystyna Żywulska
Kulesza, Dariusz
The research which has been carried out on three novels by women about KL Auschwitz-Birkenau concentration camp: Zofia Kossak’s Z otchłani [Out of the Abyss], Seweryna Szmaglewska’s Smoke over Birkenau, and Krystyna Żywulska’s I Survived Auschwitz shows that these texts alter the reality of the camps and the means used to do it, are diverse, but all of them are literary. Therefore, I argue for the need to the synthesis of concentration camps literaturę written by women in the wider context of Polish literature, particularly of Holocaust literature. In this way my research might prove valuable because of the new level of awareness about: female experiences of concentration camps and of the literary nature of concentration camps literature and of the Polish concentration camp literature in general.; Wyniki badań, jakie przeprowadziłem nad trzema napisanymi przez kobiety powieściami dotyczącymi KL Auschwitz-Birkenau: Z otchłani Zofii Kossak, Dymy nad Birkenau Seweryny Szmaglewskiej i Przeżyłam Oświęcim Krystyny Żywulskiej wskazują, że wymienione teksty mistyfikują obozową rzeczywistość, a środki do tego użyte, niezależnie od ich zróżnicowania, są literackiej proweniencji. Na tej podstawie zasadny wydaje mi się przede wszystkim ten wniosek, który wskazuje potrzebę opracowania historycznoliterackiej syntezy omawiającej literaturę obozową napisaną przez kobiety i umieszczenie jej w kontekście polskiej literatury obozowej, zwłaszcza tej, która dotyczy Zagłady. W ten sposób weryfikowane rezultaty moich badań powinny okazać się użyteczne ze względu na stan wiedzy o kobiecym doświadczeniu obozu, funkcjonalność tego, co literackie w tekstach obozowych i wreszcie całościowy obraz polskiej literatury obozowej.
2023-12-30T00:00:00Z