Le temps dans l'Heptaméron
Streszczenie
Przedmiotem niniejszego artykułu jest czas przedstawiony w historii ramowej Heptameronu.
Tytuł utworu, w przeciwieństwie do Dekameronu, znajduje potwierdzenie w dziejach devisants:
ich przekonania, uczucia, pragnienia oddane są poprzez żywe dialogi oraz opisujące codzienne
czynności bohaterów narracje, które razem wzięte wytwarzają w czytelniku wrażenie trwania. Chociaż czas poszczególnych wydarzeń dominuje nad czasem opisowym (niedokonanym),
działania narratorów charakteryzuje pewna cykliczność; treść dni podlega ustawicznemu
ruchowi, podczas gdy ich kształt niezmiennie się powtarza.
Na ogół wydarzenia następują chronologicznie jedne po drugich; tylko czasami posługuje
się Małgorzata retrospekcją: w Prologu ogólnym, gdzie chwyt ten pozwala na złagodzenie
efektu nieprawdopodobieństwa, jaki wynika ze zbiegu niesamowitych choć prawdopodobnych
przygód; w zakończeniach dni, gdzie retrospekcją przybiera formę reminiscencji, dzięki którym
devisants ponownie przeżywają minione doświadczenia miłosne.
W miarę jak poznajemy świat głównych bohaterów, rytm przedstawiania wydarzeń słabnie,
żeby ustalić się na poziomie wyznaczanym opowiadanymi nowelami. Skoro każde opowiadanie
stanowi głos w prowadzonym przez devisants dialogu, czas narracji pokrywa się prawie
z czasem lektury, dzięki czemu trwanie przedstawione nabiera cech trwania rzeczywistego,
właściwego czytelnikowi i uczestniczy w sposób istotny w wytwarzaniu złudzenia mimetycznego.
Narratorzy ze swej strony mają głębokie poczucie upływania czasu, który, ograniczając
przedłużające się dyskusje, współuczestniczy w organizowaniu świata przedstawionego. W ich
odczuciu, czas nie wypełniony jest na początku ich pobytu w Serrance pierwiastkiem złowrogim,
prowadzącym do znudzenia, a nawet choroby. Gdy zaś popołudniowe opowiadania okazały
się zajęciem nader przyjemnym, opinie na temat czasu diametralnie się zmieniają.
Collections