Droga na zesłanie polskich kobiet razem z dziećmi po Powstaniu Styczniowym

Abstract

Jedną z najsurowszych kar po powstaniu styczniowym było zesłanie na Sybir. Polacy wbrew swej woli musieli przebyć tysiące kilometrów w drodze na wschód. Oprócz skazanych mężczyzn, znajdowały się tam kobiety – Polki. W historiografii poświęcono niewiele miejsca dziejom polskich zesłanek, które zdecydowały się towarzyszyć swoim bliskim, bądź trafiły w głąb państwa carów za swoją działalność polityczną. Jeden z wątków „kobiecej podróży” jest szczególny, mianowicie podróż na zesłanie z dziećmi. Problemy aprowizacyjne, bezduszność rosyjskich urzędników, choroby oraz fatalne warunki noclegowe to tylko niektóre z problemów na jakie natrafiały matki. Celem niniejszego artykułu, jest przybliżenie warunków z jakimi musiały zmagać się kobiety w drodze na Syberię oraz w głąb Rosji. Uchwycenie tragedii oraz roli Polek, które z poświęceniem własnego życia, starały zapewnić jak najbezpieczniejszą podróż swoim dzieciom.

The exile to Siberia was one of the most severe punishment in the Russian Empire’s penal law. Sentenced Poles had to journey thousands kilometers heading East. Besides convicted men, Polish women were exiled as well because of their political activities or personal decision. Indeed, some of Polish women decided to go to Siberia in order to accompany their sentenced husbands or relatives. The history of Polish exiles has not sufficiently been elaborated in historiography. Journey to exile with children is one of the most significant issue in “feminine journeys” topic. Women had to cope with many problems while their journey to Siberia. Among the identified problems were: food’s difficulties, illness, bad living conditions as well as bad attitude of Russian officials. The aim of this article is to describe the conditions of women’s journeys to Siberia. It is focused of their motivation and dedication. Their devotions and often commitments often saved the life of their babies and families.