Substancja miasta – wokół Trzech wierszy o fryzjerze Juliana Tuwima

Abstract

Artykuł zawiera interpretację lirycznego tryptyku Juliana Tuwima, zatytułowanego Trzy wiersze o fryzjerze. Uważny ogląd tekstów prowadzi do zwrócenia baczniejszej uwagi na wizję miasta będącego nie tyle tłem działań bohatera lirycznego, co przestrzenią dookreślaną w aktach jego poznania – powierzchownego, a zarazem wspartego na niewielkim zestawie klisz kultury popularnej. Wysiłek oswajania i zawłaszczania przestrzeni w przypadku tytułowego fryzjera przekształca się w wynajdowanie sposobów przesłaniania własnej przyziemnej codzienności. Wegetatywna, monotonna egzystencja to zarazem przyczyna i skutek bierności bohatera. Pasywność prowadzi z kolei do ostatecznej utraty zdolności zadomowienia w świecie.

The article is a lyrical interpretation of Tuwim’s triptych entitled Three Poems on a Barber. A careful reading of the texts draws attention to the vision of the city that is not so much a background for the actions of the lyrical hero, as a space clarified through the acts of learning it – superficial, yet based on a small set of popular culture clichés. For the title barber, efforts to tame and appropriate the space are transformed into inventing ways to override their own mundane everyday life. Veg- etative, monotonous existence is both the cause and effect of the hero’s passivity. The passivity in turn leads to the ultimate loss of the ability of settling in the world.