Podmiotowość, odpowiedzialność, historyczność profesji i profesjonalisty na przykładzie zawodu radcy prawnego

Abstract

Spośród zawodów prawniczych w Polsce zawód radcy prawnego nadaje się w największym stopniu do zbadania, w jaki sposób zmienia się sposób pojmowania odpowiedzialności profesji i wykonujących ją profesjonalistów wraz ze zmianami społecznego i ekonomicznego środowiska, w którym profesja jest wykonywana. Przemiana zawodu, wykonywanego w okresie PRL głównie w ramach stosunku pracy, w zawód zaufania publicznego, a więc profesję w najściślejszym tego słowa znaczeniu, było następstwem głębokich przemian o charakterze politycznym, społecznym i ekonomicznym. Prezentowany artykuł pokazuje, w jaki sposób owe przemiany powodowały przekształcanie się zawodu radcy prawnego w profesję. Zwiększaniu zakresu kompetencji radców prawnych towarzyszył wzrost ich odpowiedzialności za zachowanie wysokich standardów świadczonych usług i podwyższanie poprzeczki wymagań etycznych. Zmiany sposobu wykonywania zawodu powodowały konieczność bardzo częstego wprowadzania zmian do kodeksów etyki zawodowej. Proces ten dobrze ilustruje tezę o tym, że kształt etyki zawodowej danej profesji jest pochodną społecznej roli, jakiej wypełnianie powierza się profesjonalistom.