Nanonośniki różu bengalskiego w terapii fotodynamicznej raka podstawnokomórkowego skóry

Abstract

Terapia fotodynamiczna to alternatywna metoda leczenia m.in. nowotworów skóry, która w znaczący sposób ogranicza skutki uboczne dotychczas stosowanych technik. Podstawą jej działania jest jednoczesne zastosowanie fotouczulacza, źródła światła o odpowiedniej dla substancji fotouczulającej długości fali oraz tlenu cząsteczkowego. Naświetlony lek oddziałuje z tlenem cząsteczkowym produkując reaktywne formy tlenu, które powodują śmierć komórek. Jednym z najważniejszych czynników decydujących o powodzeniu terapii jest fotouczulacz, natomiast jego efekt terapeutyczny może być ograniczony przez niską rozpuszczalność i specyficzność leku czy niewystarczającą akumulację w obrębie guza. W związku z tym trwają szeroko zakrojone badania mające na celu opracowanie nośników fotouczulaczy. Do dzisiaj zsyntezowano wiele nanoukładów, z których dendrymery, dendrymersomy i polimersomy zasługują na uwagę. Głównym celem niniejszej pracy była charakterystyka czterech nanoukładów, różniących się budową oraz sposobem przenoszenia obiecującego fotouczulacza, jakim jest róż bengalski, a także ocena możliwości zastosowania tych nanoukładów w terapii fotodynamicznej. Badania w ramach niniejszej pracy podzielone były na cztery etapy. W każdym został przebadany inny nanoukład pod kątem: właściwości biofizycznych takich jak średnica hydrodynamiczna, potencjał zeta, właściwości spektralne, a także zdolność do tworzenia kompleksów lub enkapsulacji; ocena generacji tlenu singletowego, produkcji wewnątrzkomórkowych reaktywnych form tlenu, transportu dokomórkowego jak i fototoksyczności. Taka dogłębna analiza pozwoliła oszacować potencjał nanoukładów w terapii fotodynamicznej raka podstawnokomórkowego skóry. Przeprowadzone badania wykazały znaczący wpływ rodzaju oddziaływania różu bengalskiego z nanoukładem na jego potencjał fotodynamiczny. Dzięki temu porównaniu można stwierdzić, że najwydajniejszą formą przenoszenia tego fotouczulacza jest jego enkapsulacja, która powoduje znaczące zwiększenie generacji tlenu singletowego oraz transportu dokomórkowego, co z kolei prowadzi do poprawienia końcowego efektu fototoksycznego.