Geobiografie zamieszkiwania zapisane w przestrzeni miasta na przykładzie Łodzi

Abstract

Praca doktorska napisana została w ramach dyscypliny badawczej jaką jest geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Tym co łączy rozprawę z dyscypliną jest przede wszystkim przestrzeń, w tym badania opisujące społeczeństwa w relacji z przestrzenią. Głównym celem badawczym jaki podjęto w pracy jest zidentyfikowanie charakteru przemieszczeń wewnętrznych dotyczących zmian miejsc zamieszkiwania, a następnie wyjaśnienie jak często i dlaczego poddane badaniom osoby przeprowadzały się. Postawiono hipotezę, która mówi, że dobrowolna i świadoma zmiana miejsca zamieszkiwania wynika z dążenia do optymalizacji jakości życia, a każde kolejne miejsce zamieszkiwania wpływa na zachowania i postawy narratorów. Praca stara się wyjaśnić, zrozumieć, a nade wszystko ukazać, najważniejsze miejsce człowieka w przestrzeni, jakim jest jego miejsce zamieszkiwania. Odkrywana w pracy tajemnicza moc miejsca, oprócz wymiaru fizycznego, ma siłę sprawczą, urzeczywistniającą się w konkretnym miejscu zamieszkiwania, nadającym mu niezwykłe znaczenie. Z perspektywy geograficznej interesowano się konkretnym, fizycznym miejscem, które jednak nabrało nie tylko funkcjonalnych czy historycznych treści, ale również ontologicznych, a na chwilę zatrzymany czas w przestrzeni, ukazał to co nieuchwytne. Główną metodą zastosowaną w pracy jest wielokrotne studium przypadku i odpowiednio dobrane techniki zbierania materiałów źródłowych. Oprócz kwerendy literatury, wykorzystano prace terenowe, tj. inwentaryzację przestrzeni, obserwację życia społecznego, wywiad topobiograficzny oraz dokumentację fotograficzną. Analizując historie życia starano się przedstawić jakimi powodami rządziły się poszczególne przypadki w swoich motywacjach przemieszczania się w przestrzeni. Analiza społecznego wymiaru biografii opierała się na rozpoznaniu powiązań, jakie zachodzą pomiędzy indywidualnymi losami a społecznym kontekstem opisywanych zdarzeń czy zasadami instytucjonalnymi i ogólnymi mechanizmami życia społecznego przypisanymi do konkretnych okresów historycznych. Biograficzne opowieści niczym lustro odzwierciedlają prawdziwość życia jednostek, zatem można je traktować jako rzeczywistość społeczną widzianą z subiektywnej perspektywy.