dc.description.abstract | Przedmiotem niniejszego opracowania jest restytucja dóbr kultury. Praca stanowi próbę odpowiedzi na dwa pytania: dlaczego problem zwrotu utraconych dóbr kultury pozostaje nierozwiązany i czy w ogóle jest to możliwe.
Pierwszy etap badań polegał na poddaniu analizie formalno-dogmatycznej istniejących regulacji restytucyjnych, zarówno tych o charakterze wiążącym, jak również pozostających jedynie deklaracjami czy postulatami. Poza przedstawieniem mechanizmów przyjętych w poszczególnych aktach, rozważania obejmują dociekanie przyczyn ich niedoskonałości, a co za tym idzie nieskuteczności – nie tylko na poziomie samej regulacji i jej braków formalnych, ale także w aspekcie czynników pozaprawnych, zwłaszcza stosunków międzynarodowych.
Praca prezentuje omówienie spektrum instrumentów prawnomiędzynarodowych o różnorakim zasięgu i zróżnicowanej mocy oddziaływania – od powszechnie przyjętych konwencji po niewiążące deklaracje współpracy. Omówione zostają umowy międzynarodowe, prawo wspólnotowe/Unii Europejskiej oraz dokumenty służące kształtowaniu standardów w ramach ONZ i innych organizacji międzynarodowych, w tym dokumenty o charakterze soft law. Zaprezentowane zostają również stosowane w praktyce metody rozwiązywania sporów restytucyjnych.
Etap drugi pracy stanowił logiczną konsekwencję pierwszego – na bazie ustaleń poczynionych t toku analizy istniejących instrumentów prawnomiędzynarodowych oraz niewiążących dokumentów pokrewnych, a także z perspektywy historycznego rozwoju dziedziny, podjęta została próba oceny kierunku, w jakim zmierza regulacja i jej uznanie, zwłaszcza w perspektywie kształtowania się zwyczajowego prawa międzynarodowego. Mimo iż mówienie o wykształceniu zwyczajowego prawa międzynarodowego, czyniącego dokonywanie restytucji i zwrotów dóbr kultury obligatoryjnym wydaje się nadal przedwczesne, można co najwyżej wysunąć ostrożną tezę o zwyczaju in statu nascendi, z pewnością można zaobserwować rodzącą się praktykę państw w tej materii, a także towarzyszące jej poczucie obowiązku oparte na rozważaniach natury etycznej. | pl_PL |