Struktura kapitału spółek publicznych w Polsce w okresie przed oraz po wybuchu pandemii COVID-19

Abstract

Kształtowanie struktury kapitału należy do najistotniejszych kwestii w zakresie finansów przedsiębiorstw, a także jest najdłużej rozwijającym się tematem badawczym obok polityki inwestycyjnej przedsiębiorstwa. Do najczęściej opisywanych i dyskutowanych teorii struktury kapitału należą przede wszystkim: teoria substytucji, teoria hierarchii źródeł finansowania, teoria sygnalizacji oraz teoria wyczucia rynku. Celem rozprawy jest wskazanie czynników wpływających na strukturę kapitału i weryfikacja wybranych teorii struktury kapitału na danych z okresu przed oraz w trakcie pandemii COVID-19. Badanie empiryczne zostało przeprowadzone na próbie składającej się ze spółek notowanych na rynku głównym GPW oraz na rynku NewConnect i zostało podzielone na kilka etapów: 1) badanie tendencji zmian struktury kapitału; 2) identyfikacja wewnętrznych i zewnętrznych determinant struktury kapitału przy wykorzystaniu modeli panelowych, 3) weryfikacja teorii struktury kapitału: Millera-Modiglianiego w wersji z podatkami, hierarchii źródeł finansowania, substytucji, wyczucia rynku, z wykorzystaniem statycznych i dynamicznych modeli panelowych; 4) wpływ pandemii COVID-19 na strukturę kapitału Wyróżniono kilka obszarów determinant związanych ze strukturą kapitału polskich spółek giełdowych w obszarze czynników mikroekonomicznych, branżowych, makroekonomicznych oraz otoczenia gospodarczo-instytucjonalnego. Spośród badanych teorii na podstawie uzyskanych wyników nie można jednoznacznie wskazać, która z teorii w pełni wyjaśnia kształtowanie struktury kapitału. Kierunki zależności pomiędzy strukturą kapitału a determinantami wskazywałyby na teorię hierarchii źródeł finansowania, jednak wyniki testowania z uwzględnieniem zmiennej deficyt finansowy, a jest to najważniejsza zmienna w przypadku tej teorii, nie dają takiego potwierdzenia. Z kolei testy teorii substytucji wykazały istotność statystyczną najważniejszego badanego parametru, tj. zmiennej opóźnionej, jednak sam sposób weryfikacji zaproponowanym modelem może być dyskusyjny, a ponadto zidentyfikowane zależności między determinantami a strukturą kapitału nie wspierają tej teorii. Nie znaleziono argumentów na potwierdzenie teorii wyczucia rynku.