Łódzki ośrodek badań nad pracą kobiet

Abstract

W artykule została omówiona kluczowa dla historii socjologicznych badań nad pracą kobiet rola ośrodka łódzkiego, zwłaszcza katedr: Socjologii Przemysłu, Socjologii Pracy i Socjologii Zawodu, z uwzględnieniem przede wszystkim dorobku badawczego powstałego w latach 60., 70. i 80. poprzedniego stulecia, a także współczesnych badań nad prekariatem prowadzonych w Katedrze Socjologii Polityki i Moralności, w jaką przekształciła się Katedra Socjologii Zawodu. Zaprezentowano szczegółowo dorobek Stefanii Dzięcielskiej-Machnikowskiej, Grzegorza Matuszaka i Danuty Walczak-Duraj, przez dziesięciolecia publikujących wyniki badań nad pracą kobiet, oraz (co było wyjątkowym osiągnięciem w okresie PRL) strajków w łódzkich fabrykach włókienniczych. W tekście przywołano również wywiady przeprowadzone z ówczesnymi badaczkami i badaczami. Wskazano też, jak po upadku łódzkiego przemysłu włókienniczego i zniknięciu jego pracownic ze społecznej wyobraźni i programów badawczych czy pomocowych dyskurs dotyczący pracy kobiet przenosi się współcześnie na pole sztuki.

Paper presents the role of Lodz research centre, crucial in history of sociological study on women’s work, especially chairs of Sociology of Industry, Sociology of Work and Sociology of Jibs and Occupations. Although it focuses on its research achievements in the 1960s, 1970s and 1980s of previous century, it also includes contemporary research conducted in the Chair of Sociology of Politics and Morality (earlier: Chair of Sociology of Jobs and Occupations). It discusses works of Stefania Dzięcielska-Machnikowska, Grzegorz Matuszak and Danuta Walczak-Duraj, having publishing results of their research on women’s work, and, unique for communist period, strikes in textile factories of Lodz. Also interviews with remaining researchers from those times are quoted. The paper also refers to transition period, decline of Lodz textile industry, and removal of its female workers from social imagination and research programmes into field of art.