Poetyka i antropologia. Cykl podolski Włodzimierza Odojewskiego

Abstract

Celem rozprawy jest próba sproblematyzowania i uzasadnienia tez antropologicznych Włodzimierza Odojewskiego w ramach wypracowanej przez niego formy stylistyczno-narracyjnej. Zdaniem autorki, wybory estetyczne autora trylogii kresowej nieuchronnie pociągają za sobą wybory etyczne. Relacja między stylistyką a etyką w tym przypadku staje się szczególnie ważna, gdyż artystyczne eksperymenty Odojewskiego kreują wiedzę o człowieku, nie zaś wyłącznie potęgują tzw. „literackość”. Autorka uzasadnia tezę, że wybory estetyczne dokonane przez Odojewskiego w trylogii podolskiej projektują oryginalną koncepcję antropologiczną — wyobrażenia na temat człowieka wyłaniają się z tej prozy nie pomimo jej „gęstości” literackiej, ale właśnie dzięki niej i tylko w jej obrębie. Szczegółowej analizie podlegają w rozprawie pojęcia takie, jak: ciało, płeć, ból, pamięć, świadomość — autorka traktuje je jako funkcje zastosowanych w trylogii podolskiej rozwiązań kompozycyjno-narracyjno-stylistycznych. Sytuując Odojewskiego w gronie dwudziestowiecznych polskich modernistów, autorka zwracam zarazem uwagę, jakie realizacje mogły znaleźć dostrzeżone czy poruszane przez niego zagadnienia w twórczości innych pisarzy polskich XX wieku.