Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Anglicahttp://hdl.handle.net/11089/128712024-03-29T13:28:57Z2024-03-29T13:28:57ZAnthony Burgess and Teodor Parnicki as Authors of Historical Novels or Alternative HistoriographiesSienkiewicz, Joannahttp://hdl.handle.net/11089/144482018-02-01T11:20:09Z2009-01-01T00:00:00ZAnthony Burgess and Teodor Parnicki as Authors of Historical Novels or Alternative Historiographies
Sienkiewicz, Joanna
Anthony Burgess pozostaje w oczach polskich czytelników przede wszystkim autorem
słynnej Mechanicznej pomarańczy, pisał on jednak także znakomite powieści historyczne,
biograficzne oraz autobiograficzne, natomiast Teodor Parnicki jest autorem przede wszystkim
powieści historycznych. W swym pisarstwie historycznym obaj autorzy w dużej mierze czerpali
ze wzorów i „szablonów” stworzonych przez ich wybitnych poprzedników: Waltera Scotta oraz
Henryka Sienkiewicza. Tym niemniej, każdy z nich stworzył swój własny styl pisarstwa
historycznego, który jest alternatywą dla przygodowej powieści historycznej.
Celem niniejszego artykułu jest, po pierwsze, wskazanie owej innowacyjności zarówno
Burgessa, jak i Parnickiego w podejściu do gatunku powieści historycznej oraz odnalezienie
cech wspólnych łączących ich pisarstwo historyczne. Po drugie, biorąc pod uwagę zmieniające
się podejście do historii jako nauki oraz do historiografii, obaj pisarze są tutaj przedstawiani
nie tylko jako literaci, lecz przede wszystkim jako kronikarze bądź „alternatywni dziejopisarze” ,
którzy w swoich powieściach usiłują zawrzeć prawdę o przeszłości, jak również własne hipotezy
i supozycje dotyczące białych plam na mapie historii. Dlatego też celem artykułu jest również
wskazanie, który z „alternatywnych dziejopisarzy” spełnia tradycyjną rolę kronikarza-akademika
bardziej przekonująco.
2009-01-01T00:00:00ZPsychodramatic Dimension of David Lynch’s Small-Town Community StructureWłodarczyk, Magdalenahttp://hdl.handle.net/11089/144472018-02-01T11:20:12Z2009-01-01T00:00:00ZPsychodramatic Dimension of David Lynch’s Small-Town Community Structure
Włodarczyk, Magdalena
Autorka przedstawia koncepcję psychodramy codzienności jako autoryzowaną wersję psychologicznego
terminu psychodramy zaadoptowanej na potrzeby kina przez Davida Lyncha. Sama
psychodrama jest procedurą medyczną zapoczątkowaną przez doktora J. L. Moreno jako
technika psychologiczna pomagająca w leczeniu szeroko rozumianych schorzeń psychicznych
pacjentów, polegająca na grupowym odgrywaniu konkretnych sytuacji z przeszłości pacjenta,
która w rezultacie pozwala mu na zrozumienie własnych emocji i, docelowo, zdefiniowanie
swojej tożsamości. W artykule nawiązano do niekonwencjonalnych zabiegów reżyserskich Davida
Lyncha, oscylujących wokół rekonstrukcji poczucia rzeczywistości u publiczności oraz nakierowaniu
jej, poprzez techniki pochodne psychodramie, na percepcję świata otaczającego
samego reżysera. Wizja rzeczywistości Lyncha, oparta na hermetycznej koegzystencji małych
wspólnot ludzkich, pokazuje adaptację psychodramy jako środka wyrazu w filmie. Artykuł
skupia się na analizie paraleli powstałej pomiędzy strukturą małych wspólnot jako reprezentanta
otaczającej nas rzeczywistości a modelem odgrywania roli definiującym koncepcję psychodramy
jako techniki sterowanej wiwisekcji ludzkiego umysłu zgłębianych przez Lyncha w filmie.
Motywem przewodnim artykułu jest więc problem definicji ludzkiej tożsamości opartej na
użyciu przez reżysera autoryzowanej wersji technik psychodramy.
2009-01-01T00:00:00ZAlienation of Language in the Works of Samuel Beckett and David LynchWłodarczyk, Magdalenahttp://hdl.handle.net/11089/144462018-02-01T11:20:12Z2009-01-01T00:00:00ZAlienation of Language in the Works of Samuel Beckett and David Lynch
Włodarczyk, Magdalena
Koncepcja językowej autonomii niewątpliwie definiuje obraz rzeczywistości obserwowany
przez nas w twórczości Samuela Becketta i Davida Lyncha. Deklaracja językowej niezależności
charakteryzująca dorobek Becketta i Lyncha ukazuje ich światopogląd na relatywność znaczeniową
oraz próby jej ekspresji poprzez słowa. Teoria Becketta dotycząca językowej bezpłodności
jest przez niego dodatkowo wspierana ideą „niewypowiadalnego” oraz „nienazywalnego”
w języku. Przerywane monologi, powracające dialogi oraz stylistyczna kompresja są czynnikami
budującymi wyalienowany dyskurs będący znakiem firmowym w twórczości obojga autorów.
Filmowy styl Davida Lyncha manifestuje jego poparcie dla autonomii języka, czego
najlepszym wyznacznikiem są jego dobrze znane zabiegi językowe z użyciem wstecznej wymowy
czy samych zaburzeń mowy. W artykule poruszono również problem różnorodności ciszy
w dramatach Samuela Becketta i filmowych produkcjach Davida Lyncha i jej wielowymiarowości
nigdy niepozbawionej znaczenia. Wszystkie z wyżej wymienionych elementów mają swój główny
cel w zapoznaniu publiczności ze stylem językowym, obojga autorów. Autorka zwraca także
uwagę na środki wyrazu, które w praktyce pozwalają twórcom na użycie owego językowego
kodu, determinującego ich dialog z publicznością.
2009-01-01T00:00:00ZA Beauty in Distress or the Attack of the 50ft. Woman? Some Perspectives on the Portrayal of Women in the American Horror FilmsWiśniewska, Dorotahttp://hdl.handle.net/11089/144452018-02-01T11:20:12Z2007-01-01T00:00:00ZA Beauty in Distress or the Attack of the 50ft. Woman? Some Perspectives on the Portrayal of Women in the American Horror Films
Wiśniewska, Dorota
Od początku jej istnienia, tj. od końca XVIII wieku, twórcy literatury gotyckiej nieustannie
eksploatowali wątek „piękności w opresji” , ze szczególnym zacięciem roztrząsając perwersyjne
lęki i udręki nadobnych bohaterek. Podobnym upodobaniem wykazują się twórcy horrorów,
niezmiennie obsadzając przedstawicielki płci pięknej w rolach ofiar i prześladowanych, porwanych
i przetrzymywanych, tłamszonych i więzionych, stawiając je jednocześnie w roli
„obiektu mrocznego pożądania” najczęściej męskiej widowni. Wydaje się, że stopniowo taki
stan rzeczy zaczyna się zmieniać, a przynajmniej coraz częściej można zaobserwować od niego
chlubne wyjątki.
Na przykładzie amerykańskich produkcji, w eseju ukazano ewolucję postaci kobiecych
w horrorach filmowych, które z eteryczno-pasywnych ofiar przejmują rolę mścidelek, a z czasem
oprawcy, bynajmniej nie z błyszczykiem na ustach.
2007-01-01T00:00:00Z