Przegląd Nauk Historycznych 2017, R. XVI, nr 2
http://hdl.handle.net/11089/24542
2024-03-28T17:34:41ZBizantyńczycy w służbie władców bułgarskich w pierwszej połowie IX wieku
http://hdl.handle.net/11089/24874
Bizantyńczycy w służbie władców bułgarskich w pierwszej połowie IX wieku
Leszka, Mirosław J.
2017-01-01T00:00:00ZCzy według Sokratesa z Konstantynopola i Hermiasza Sozomena kobieta heretyk mogła być piękna?
http://hdl.handle.net/11089/24873
Czy według Sokratesa z Konstantynopola i Hermiasza Sozomena kobieta heretyk mogła być piękna?
Bralewski, Sławomir
2017-01-01T00:00:00ZPaństwa sukcesyjne Austro-Węgier w dyplomacji polskiej (1918–1920)
http://hdl.handle.net/11089/24871
Państwa sukcesyjne Austro-Węgier w dyplomacji polskiej (1918–1920)
Jeziorny, Dariusz
Austria, Hungary, Czechoslovakia, Romania, the Kingdom of SCS and Poland are the countries referred to as successor states of the Habsburg Monarchy since they were established out of its ruins. This article focuses on how meaningful these Central European states were to Polish diplomacy in 1918–1920, i.e. the period which was decisive in the creation of their independent existence. The aim of the article is to answer the question of how the gradual breakup of the unitary Austria-Hungary in 1918 was perceived by the Polish political elites. It will also examine what stance the government of the independent Polish state adopted towards the new countries that were being formed after the dissolution of the Habsburg Monarchy. All the states which were fully or partially composed of the former Austro-Hungarian territories are considered with the exception of Italy which was already recognised as one of the most important European powers and after its annexation of the Habsburg lands on the Adriatic Sea was even more of a power. The article will also explore whether the emerging countries played any role in the development of Polish foreign policy and if so, how significant this role was. A similar question can be asked in the case of the entire territory of the Danube Region. After the First World War, its political and economic unity was shattered, which could have been used by the nascent Poland while dealing with its weaker partners.; Austria, Węgry, Czechosłowacja, Rumunia i Królestwo SHS, a także Polska to państwa nazywane krajami sukcesyjnymi monarchii habsburskiej, ponieważ powstały na jej gruzach. Artykuł koncentruje się na znaczeniu tych środkowoeuropejskich państw w dyplomacji polskiej w latach 1918–1920, czyli w okresie decydującym dla ich niepodległego bytu. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie o to, jak postępujący rozpad Austro-Węgier w roku 1918 był postrzegany przez polskie elity polityczne. W następnej kolejności istotne jest pytanie, jakie było stanowisko rządu niepodległego państwa polskiego wobec państwowości tworzących się po rozpadzie monarchii Habsburgów. Pod uwagę wzięte zostały wszystkie kraje, które w całości lub w znaczącej części zagarnęły tereny austro-węgierskie. Pośród nich wyjątkiem są Włochy. Rzym zaanektował również znaczące tereny habsburskie nad Adriatykiem, ale już wcześniej był uznawany za jedną z ważniejszych stolic europejskich i nowe nabytki jedynie zwiększyły jego potencjał. Istotne jest również zauważenie, czy omawiane państwa odgrywały jakąś rolę w polskiej polityce zagranicznej, a jeśli tak, to jak znaczącą. Podobne pytanie dotyczy całego terytorium Europy naddunajskiej. Jego polityczna i ekonomiczna jedność została zerwana po I wojnie światowej, co mogła wykorzystać rodząca się Rzeczpospolita, mając do czynienia ze słabszymi od siebie potencjalnie partnerami.
2017-01-01T00:00:00ZReportaż na koniec wieku. Europejskie podróże gospodarcze Cecylii hr. Plater-Zyberkówny w świetle „Kroniki Rodzinnej” (1899 r.)
http://hdl.handle.net/11089/24870
Reportaż na koniec wieku. Europejskie podróże gospodarcze Cecylii hr. Plater-Zyberkówny w świetle „Kroniki Rodzinnej” (1899 r.)
Kostrzewska, Ewelina
The article was prepared on the basis of the „Kronika Rodzinna”, a biweekly published from 1867 in Warsaw. It was addressed to the gentry and intelligentsia, had a literary-social, as well as diary-travel character and often described the so-called feminine issues. During its existence there were program changes. After ideological disputes of the eighties of the 19th century, editors focused on matters related to the household and education. As they followed a moderate mainstream movement of women, the professional education and activity of the latter were promoted by them. In 1899, Countess Cecylia Plater-Zyberk became the chief editor and the publisher of the magazine. She assimilated landowners’, conservative ideals with an intelligent model of an open Catholicism. During an almost one-year of her cadency, the „Kronika Rodzinna” was transformed into a popular „Czasopismo dla Rodzin Katolickich”. The editor herself inaugurated and ended her functions in a series of travel reports. Using such a modern form of journalistic report, she entered the hard-to-reach for women world of media, professional work, as well as of independent fast travels. While bringing to the common denominator the search for female economic schools in Europe, she was reporting on their civilizational condition. In the descriptions saturated with religious axiology, she presented the readers with her own reflections and social contexts of women’s emancipation. In a travel reportage she returned to the Polish ground with an idea of a social solidarity; a reconciliation of women’s aspirations with religion. The social bond was to join in a special way women from the landowners’ elites and peasant villages, while economic schools were to open to them fields of different activities and work. According to the rules of a press reportage, the story of Plater-Zyberk revealed the European reality of the late 19th century in her subjective images seen from the perspective of an aristocrat and the chief-editor of the Catholic „Kronika Rodzinna”. ; Artykuł przygotowany został na podstawie „Kroniki Rodzinnej”, dwutygodnika wydawanego od 1867 r. w Warszawie. Adresowany do ziemiaństwa oraz inteligencji miał charakter literacko-społeczny i pamiętnikarsko-podróżniczy, często podejmował sprawy tzw. kwestii kobiecej. W czasie swojego istnienia zachodziły w nim przekształcenia programowe, a po wyciszeniu sporów ideologicznych w latach osiemdziesiątych XIX w. redakcja skupiała uwagę na sprawach domowych i wychowawczych. Płynąc z umiarkowanym nurtem ruchu równouprawnienia kobiet, propagowała ich zawodowe wykształcenie oraz aktywność. W 1899 r. naczelną redaktorką i wydawczynią pisma została Cecylia hr. Plater-Zyberkówna, która w swoich poglądach asymilowała ziemiańskie, zachowawcze ideały z inteligenckim modelem otwartego katolicyzmu. W okresie jej prawie rocznej kadencji „Kronikę Rodzinną” przekształcano w popularne „Czasopismo dla Rodzin Katolickich”. Sama redaktorka zaś zainaugurowała i zamknęła pełnienie swoich funkcji drukowanym w odcinkach reportażem podróżniczym. Taką nowoczesną formą dziennikarskiego sprawozdania wchodziła w trudno dostępny dla kobiet świat mediów, samodzielnych, szybkich podróży i pracy zawodowej. Sprowadzając do wspólnego mianownika poszukiwania w Europie żeńskich szkół gospodarczych, zdawała relację z ich cywilizacyjnej kondycji. W nasyconych religijną aksjologią opisach przedstawiała czytelnikom własne refleksje i społeczne konteksty emancypacji kobiet. W poincie podróżniczej relacji powracała na polski grunt z ideą solidaryzmu społecznego; pogodzenia aspiracji kobiet z religią. Więź społeczna w sposób szczególny łączyć miała kobiety z ziemiańskich elit i chłopskiej wsi, a szkoły gospodarcze otwierać im pola aktywności i pracy. W myśl reguł prasowego reportażu opowieść Plater-Zyberkówny odsłaniała europejską rzeczywistość końca XIX w. w jej subiektywnych obrazach widzianych z perspektywy arystokratki i naczelnej katolickiej „Kroniki Rodzinnej”.
2017-01-01T00:00:00Z