Triada doświadczeń turystycznych i efekt „wow!” podstawą kreowania nowoczesnej oferty turystycznej

Abstract

Nowa ekonomia szczególne znaczenie przypisuje m.in. przekształceniom modelu konsumpcji. Jedną z teorii wyjaśniających związane z tym zjawiska jest tzw. ekonomia doświadczeń (experience economy) autorstwa B. Pine’a i J. Gilmore’a [1999]. Według niej żyjemy w czasach rozwoju zupełnie nowej, zaawansowanej gospodarki opartej przede wszystkim na usługach, której fundamentem jest dostarczanie klientom doświadczeń silnie nasyconych emocjami. Doświadczenie uznawane jest za nowe źródło wartości dla klientów, za główną przyczynę ich satysfakcji. Właściwym produktem stają się więc: przeżycia, emocje, wrażenia, wzruszenia, nastrój, atmosfera. Dla branży turystycznej nie jest to zupełnie nowa problematyka – od zawsze sprzedaje emocje, przeżycia, marzenia i wspomnienia związane z podróżowaniem. Turystyka była i nadal jest swoistym „przemysłem wakacyjnych doświadczeń”. W ostatnim czasie jednak przykłada się zdecydowanie większą wagę do profesjonalnego (świadomego i celowego) kształtowania produktów turystycznych silnie nasyconych emocjami. W artykule zaprezentowano dwa autorskie narzędzia (metody), które można wykorzystać zarówno w badaniach naukowych, jak i w praktyce gospodarczej do oceny oddziaływania istniejącego produktu na emocje turystów, a także intencjonalnego planowania przeżyć klientów już na etapie przygotowywania oferty. Są to: - triada doświadczeń turystycznych (TDT) – analiza proporcji poszczególnych składowych modelu 3xE (education, entertainment, excitement); - efekt „wow!” – projektowanie efektu zaskoczenia i zachwytu według naczelnej zasady: produkt psychologiczny powinien przekraczać produkt oczekiwany. Swoistym podsumowaniem pracy jest zestawienie przykładowych materialnych i niematerialnych elementów zapewniających wyjątkowe doświadczenia i emocje w ofercie wybranych firm sektora turystycznego: biura podróży, hotelu i zakładu gastronomicznego. A new economy attaches specific importance, among others, to the transformation of the pattern of consumption. One of the theories explaining phenomena related to this is, so called, experience economy created by B. Pine and J. Gilmore (1999). According to this theory we live in times of developing a totally new, advanced economy, first of all, based on services, the foundation of which is to provide customers with experiences fully sated with emotions. The experience is considered to be a new source of values for customers and a main cause of their satisfaction. Experiences, emotions, impressions, ambience and mood are becoming the real product. For tourist industry it is not a new issue as it has been forever dealing with selling emotions, experiences, dreams and memories related to travelling. Tourism has always been and will be a specific “industry of holiday experiences”. However, in recent times a much stronger importance has been attached to the professional (conscious and intentional) creation of tourist products fully sated with emotions. The article has presented two original tools (methods), which can be applied both to research work and to economic activity in order to evaluate the influence of an existing product on tourists’ emotions, and also to intentionally plan clients’ experiences at the stage of preparing an offer. They are: - the triad of tourist experiences (TTE) – the analysis of proportions of individual components of 3xE model (education, entertainment, excitement), - the "wow!" effect – designing the effect of surprise and admiration according to a principal rule; a psychological product should exceed an expected product. A collation of material and non-material elements ensuring exeptional experiences and emotions on offer of chosen companies of the tourist sector: travel agencies, hotels and gastronomic establishments is a particular summary of the article.