Ocenianie wspierające w budowaniu jakości praktyki edukacyjnej szkoły

Abstract

Niniejsza rozprawa doktorska poświęcona jest problematyce oceniania uczniów w perspektywie wspierania ich rozwoju, a także orientowania działalności edukacyjnej z właściwym wykorzystaniem ich możliwości i potencjału, co pozostaje jednym z wyznaczników jakości praktyki edukacyjnej, jaką realizuje współczesna szkoła. Część pierwsza pracy koncentruje się wokół teoretycznych podstaw poruszanej problematyki, stanowi próbę zdefiniowania pojęcia jakości w kontekście edukacji oraz realizowanej w szkole praktyki edukacyjnej wraz ze wskazaniem przeobrażeń, jakim poddany został system szkolnictwa i zarządzania oświaty oraz porusza problem oceny szkolnej, a także oceniania będącego składowym elementem szkolnego procesu edukacyjnego. Poza próbą określenia zakresu definicyjnego, przywołane zostały cele i założenia procesu oceniania, przedmiotowe zróżnicowanie oceny, omówione zostały również modele oceniania obecne we współczesnych systemach oświatowych, a także metodyka konstrukcji oceny. Końcową część rozważań teoretycznych stanowi próba przybliżenia elementarnych zagadnień związanych ze wspierającym wartościowaniem edukacyjnych osiągnieć uczniów. Część druga poświęcona została w całości metodologicznym podstawom niniejszej rozprawy. Omówiono ogólną problematykę badawczą, wraz ze składającymi się na nią problemami i pytaniami szczegółowymi, przybliżono sposób konstrukcji narzędzi badawczych, opisano także przebieg podjętych działań. Część trzecia, stanowiąca analizę wyników badań, składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy z nich stanowi prezentację i omówienie wyników badań dotyczących procesu oceniania, jaki obecny jest w szkolnej praktyce edukacyjnej w kontekście modelowych założeń oceniania wspierającego. Kolejny rozdział rozszerza wspomnianą problematykę o element komparatystyczny – porównywane są wyniki badań przeprowadzonych w szkołach, w których jakość realizowanej praktyki edukacyjnej jest zróżnicowana. Ostatni z rozdziałów poświęcony jest analizie wyników procedury badawczej dotyczących modelu oceniania wspierającego i różnicowania poziomu jego realizacji przez dziedziny kształcenia.