A post-socialist city: a “turn” in shaping the architectural image of a city at the turn of the 19th and 20th centuries. The case of Łódź

Abstract

Following the political breakthrough of 1989 architects were faced with completely new challenges. After the lethargy of the 1980s Polish architecture experienced a real turn. A remarkable transformation was taking place along with the general cultural, social, political and economic changes. The opening to the trends in Western culture, the establishment of numerous private architectural studios, the appearance of development companies or foreign investors, coupled with new technological possibilities resulted in the change of Polish urban landscape. As a result, Polish municipal authorities had to review their way of thinking about their cities. The paper aims at analysing the changes stimulated by the “turn” which took place in Polish architecture in the 1990s. It presents some observations on the transformation and the emerging challenges and problems of Łódź urban space.

Przełom polityczny i systemowy, który nastąpił w 1989 r., otworzył przed architektami całkowicie nowe możliwości działalności twórczej. Po marazmie lat 80. w architekturze polskiej nastąpił prawdziwy zwrot. Swoista rewolucja dokonała się w korelacji ze zmianami ogólnokulturowymi, społecznymi, a także politycznymi i gospodarczymi. Otwarcie na nurty obecne w architekturze "Zachodu", powstawanie licznych prywatnych pracowni architektonicznych, pojawienie się firm developerskich, czy też zagranicznych inwestorów, wraz z nowymi możliwościami technologicznymi wpłynęło na przeobrażenia zachodzące w krajobrazie polskich miast. Jednocześnie zmusiło władze miast do zrewidowania sposobu myślenia o mieście. Artykuł stanowi analizę zmian stymulowanych "zwrotem", który miał miejsce w polskiej architekturze lat 90. Prezentuje on spostrzeżenia dotyczące przeobrażeń, jak również pojawiających się nowych wyzwań i problemów zachodzących w łódzkiej przestrzeni miejskiej.