Kalendarium życia kulturalnego Łodzi luty–marzec 1945

Abstract

This publication – an extract from Calendar of Cultural Life in Lodz between 1945 and 1946 (Kalendarium łódzkiego życia kulturalnego w latach 1945–1946) – focuses on the period of February and March 1945, i.e. the months during which cultural life was reorganised after more than five years of German occupation and Nazi terror. In the history of Lodz, this was a peculiar period – in the face of the virtually complete annihilation of Warsaw, Lodz became the home for some of the Communist offices and was visited by prominent representatives of intellectual and cultural life. They were offered apartments and jobs in the state-controlled press and hastily establi­shed cultural institutions and universities. Through a detailed denotation of facts related to history, politics, and intellectual and artistic life, the author of the text makes an attempt to present the mechanisms and the dynamics of the earliest stage of the cultural and ideological revolution implemented in Poland between 1945 and 1948.

Publikacja niniejsza, fragment Kalendarium łódzkiego życia kulturalnego w latach 1945–1946, obejmuje swoim zakresem luty i marzec roku 1945, miesiące organizowania się kultury po przeszło pięciu latach niemieckiego terroru okupacyjnego. W dziejach miasta był to okres szczególny – wobec niemal całkowitego zburzenia Warszawy przez Niemców, na terenie Łodzi ulokowały się niektóre spośród komunistycznych urzędów, zaczęli tu także zjeżdżać ważni przedstawiciele życia umysłowego i kulturalnego. Oferowano im mieszkania, pracę w dynamicznie rozwijającej się, kontrolowanej przez władzę prasie oraz w tworzonych naprędce instytucjach kultury i uczelniach. Autor tekstu próbuje – poprzez szczegółową denotację faktów z pogranicza historii, polityki, życia umysłowego i artystycznego – przedstawić mechanizmy i dynami­kę najwcześniejszego etapu kulturowo-ideologicznej rewolucji przeprowadzonej w Polsce w latach 1945–1948.