Społeczno-ekonomiczne dysfunkcje rozwoju monokultury turystycznej na wschodnim wybrzeżu meksykańskiego Jukatanu

Abstract

Artykuł wpisuje się w nurt rozważań na temat dysfunkcji rozwoju współczesnej turystyki. Celem opracowania jest przedstawienie w formie studium przypadku uwarunkowań i aktualnego poziomu rozwoju turystyki na wschodnim wybrzeżu półwyspu Jukatan w stanie Quintana Roo oraz ocena jej wpływu na rozwój regionu. Przeprowadzona analiza dowodzi, że obok podkreślanych makroekonomicznych korzyści (dla kraju i regionu), zamiast oczekiwanego i deklarowanego impulsu dla rozwoju regionu, propagowany przez rządową agencję FONATUR od lat siedemdziesiątych XX wieku model masowej turystyki uruchomił w Quintana Roo zjawisko określane jako „koło zastoju”, powodując szereg negatywnych społeczno-gospodarczych konsekwencji, w tym między innymi niekontrolowane procesy migracyjne, marginalizację rodzimej ludności (Majów) i eskalację ubóstwa.

The article is a part of discussion on the impact of modern tourism development. The study aims at presenting conditions and the current level of development of tourism on the East Coast of the Yucatan Peninsula in Quintana Roo State (Mexico) and the assessment on its impact of the region. Analysis shows that besides highlighted macroeconomic benefits (for the country and the region) instead of the expected and declared impetus for the development, promoted by the governmental agency FONATUR since the 70s of the twentieth century, model of mass tourism launched in Quintana Roo “circle of stagnation” resulting in the number of negative socio-economic consequences, including uncontrolled migration processes, marginalization of indigenous populations (Maya People) and the escalation of poverty