Show simple item record

dc.contributor.authorLewandowska, Izabela
dc.date.accessioned2019-07-01T09:30:13Z
dc.date.available2019-07-01T09:30:13Z
dc.date.issued2018
dc.identifier.issn2300-0562
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/29100
dc.description.abstractPalimpsest might be used for naming both the land (Warmia and Masuria) and the time period (after the Second World War). It was then that the land was once again “redesigned” with new symbols, names, new architecture with no sign of previous Prussian details and new traditions, connected strongly only to Polish history. After the Germans fled or were deported, new habitants of the region were trying to adapt places of the alien culture to their needs: evangelic churches were transformed into catholic ones, German monuments were destroyed, road signs in German were replaced with ones in Polish, Warmia and Masuria natives were harassed for speaking German language. This article is about destructions of war, government issued orders to de-Germanize the land, quarrels over city designs, adapting monuments to social needs and making use of German palaces and castles.en_GB
dc.description.abstractPalimpsest to przenośnia adekwatna zarówno do przestrzeni, tj. Warmii i Mazur, jak i do okresu – po drugiej wojnie światowej. Wtedy nastąpiło ponowne „zapisywanie” tego terytorium nowymi znakami, symbolami, nazwami, nową architekturą, pozbawioną elementów pruskich, nowymi tradycjami odwołującymi się wyłącznie do polskich fragmentów historii. Po ucieczce, a następnie wysiedleniu Niemców, nowi osadnicy próbowali oswoić obce im kulturowo przestrzenie: zajmowali ewangelickie świątynie, przeznaczając je na miejsca kultu katolickiego, burzyli niemieckie pomniki, zmieniali drogowskazy z niemieckimi nazwami, szykanowali mówiących po niemiecku Warmiaków i Mazurów. W artykule zostanie poruszona kwestia zniszczeń wojennych, rządowych nakazów likwidacji pozostałości niemieckich, sporów o układ architektoniczny miast, adaptowania zabytków na budynki dostosowane do potrzeb społecznych, oswajania zabytków kościelnych, zagospodarowywania poniemieckich pałaców i dworów.pl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl_PL
dc.relation.ispartofseriesStudia z Geografii Politycznej i Historycznej
dc.rightsThis work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.pl_PL
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0pl_PL
dc.subjectWarmiaen_GB
dc.subjectMasuriaen_GB
dc.subjectarchitectureen_GB
dc.subjectsocial spaceen_GB
dc.subjectlandscape changesen_GB
dc.subjectWarmiapl_PL
dc.subjectMazurypl_PL
dc.subjectarchitekturapl_PL
dc.subjectprzestrzeń kulturowapl_PL
dc.subjectzmiany krajobrazupl_PL
dc.titleWarmia i Mazury jako palimpsest, czyli o oswajaniu poniemieckiej przestrzeni po drugiej wojnie światowejpl_PL
dc.title.alternativeWarmia and Masuria as a palimpsest adapting post-German land to Polish needs after the Second World Waren_GB
dc.typeArticlepl_PL
dc.page.number189-206
dc.contributor.authorAffiliationUniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
dc.identifier.eissn2450-0127
dc.referencesBętkowski R., 2003, Olsztyn, jakiego nie znacie. Obraz miasta na dawnej pocztówce, Olsztyn.pl_PL
dc.referencesBrwiliński Z., 1953, Prace konserwatorskie. Województwo olsztyńskie, „Ochrona Zabytków”, 6/1 (20), s. 64–67.pl_PL
dc.referencesDomagała T., 1998, Miasta wschodniopruskie w okresie zimowej ofensywy Armii Czerwonej w 1945 roku, [w:] Lubocka-Hoffmann M. (red.), Odbudowa miast historycznych, Elbląg, s. 40–54.pl_PL
dc.referencesFilipkowski T., 1980, Zagadnienia Prus Wschodnich w memoriałach przedłożonych Polskiemu Komitetowi Wyzwolenia Narodowego, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 1, s. 53–79.pl_PL
dc.referencesJasiński J., 2002, Zmiany w krajobrazie wsi warmińskiej w XIX wieku, [w:] Achremczyk S. (red.), Życie codzienne na dawnych ziemiach pruskich. Świadectwa przeszłości, Olsztyn, s. 157–171.pl_PL
dc.referencesJasiński J., 2006, Kwestia pojęcia Ziemie Odzyskane, [w:] Sakson A. (red.), Ziemie Odzyskane − Ziemie Zachodnie i Północne 1945–2005: 60 lat w granicach państwa polskiego, Poznań, s. 27–44.pl_PL
dc.referencesKaczorowski M., 1945, U progu prac nad odbudową, „Skarpa Warszawska”, 1, s. 2.pl_PL
dc.referencesKaczorowski M., 1946, Dlaczego Warszawa, „Skarpa Warszawska”, 27–28, s. 3.pl_PL
dc.referencesKnercer W., 2000, Losy założeń pałacowo-parkowych i dworsko-parkowych na terenie województwa olsztyńskiego, [w:] Mazur Z. (red.), Wspólne dziedzictwo? Ze studiów nad stosunkiem do spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Poznań, s. 267–285.pl_PL
dc.referencesKnercer W., 2002, Stosunek państwa i społeczeństwa polskiego do spuścizny kulturowejpl_PL
dc.referencesWarmii i Mazur w pierwszych latach po II wojnie światowej w świetle ówczesnej prasy, „Studia Angerburgica”, 7, s. 122–126.pl_PL
dc.referencesKorowaj T., 2005, Rastenburg/Kętrzyn. Przewodnik historyczny po mieście, Kętrzyn.pl_PL
dc.referencesLewandowska I., 2010, Oswajanie poniemieckiej przestrzeni nazewniczej na Warmii i Mazurach po II wojnie światowej, [w:] Nowosielska-Sobel J., Strauchold G., Kucharski W. (red.), Nazwa dokumentem przeszłości regionu, Wrocław, s. 35–64.pl_PL
dc.referencesLewandowska I., 2012, Trudne dziedzictwo ziemi. Warmia i Mazury 1945–1989, Olsztyn.pl_PL
dc.referencesLiżewska I., 2000, Zabytki w naszych rękach. O ochronie dóbr kultury na Warmii i Mazurach w latach 1945–1989, [w:] Mazur Z. (red.), Wspólne dziedzictwo? Ze studiów nad stosunkiem do spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Poznań, s. 239–265.pl_PL
dc.referencesLiżewska I., 2002, Oswajanie przestrzeni. O poewangelickich wnętrzach na Warmii i Mazurach, „Borussia”, 26, s. 225–232.pl_PL
dc.referencesLubocka-Hoffman M., 2004, Miasta historyczne zachodniej i północnej Polski. Zniszczenia i programy odbudowy, Elbląg–Bydgoszcz.pl_PL
dc.referencesŁukowski W., 2002, Społeczne tworzenie ojczyzn. Studium tożsamości mieszkańców Mazur, Warszawa.pl_PL
dc.referencesMajewski P., 2009, Ideologia i konserwacja. Architektura zabytkowa w Polsce w czasach stalinizmu, Warszawa.pl_PL
dc.referencesMichalak R., 2002, Problem przejmowania kościołów ewangelickich przez Kościół rzymskokatolicki na Mazurach po drugiej wojnie światowej, „Borussia”, nr 26, s. 211–224.pl_PL
dc.referencesMuszyński J., 1997, Z doświadczeń w służbie konserwatorskiej, [w:] Mazur Z. (red.), Wokół niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Poznań, s. 231–256.pl_PL
dc.referencesPawłowska K., 1996, Idea swojskości w urbanistyce i architekturze miejskiej, Kraków.pl_PL
dc.referencesPiechocki S., 2002, Olsztyn magiczny, Olsztyn.pl_PL
dc.referencesPietrzak-Pawłowska I., 1948, Otwarcie Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku, „Przegląd Zachodni”, 11, s. 553–555.pl_PL
dc.referencesRewski Z., 1949a, O odprusaczenie architektury ziem zachodnich, „Odra”, 7, 16 III, s. 2.pl_PL
dc.referencesRewski Z., 1949b, Odkrycia w zamku pasłęckim, „Ochrona Zabytków”, 3, s. 210.pl_PL
dc.referencesRewski Z., 1949c, Wojsko polskie zabezpieczyło przed zniszczeniem zamek w Giżycku, „Ochrona Zabytków”, 3, s. 210–211.pl_PL
dc.referencesRutkowska M., 2000, Elementy polityki wobec niemieckiej spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich (1945–1950), [w:] Mazur Z. (red.), Wspólne dziedzictwo? Ze studiów nad stosunkiem do spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Poznań, s. 167–200.pl_PL
dc.referencesRzempołuch A., 2004, Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353–1953. Od założenia miasta po odbudowę ze zniszczeń wojennych, Olsztyn.pl_PL
dc.referencesTomkiewicz R., 1998, Kulisy powstania Pomnika Wdzięczności dla Armii Radzieckiej, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 3, s. 395–416.pl_PL
dc.referencesUstawa z dnia 6 maja 1945 roku o majątkach opuszczonych i porzuconych, DzU 1945, nr 17, poz. 97.pl_PL
dc.referencesVetulani C., 1958, Konserwacja zabytków w województwie olsztyńskim (I 1953–30 XI 1955), „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 3, s. 288–301.pl_PL
dc.referencesZachwatowicz J., 1946, Program i zasady konserwacji zabytków, „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury”, 1/2, s. 48–52.pl_PL
dc.referencesZachwatowicz J., 1981, Wybór prac, Warszawa.pl_PL
dc.referencesArchiwum Państwowe w Olsztynie, zespół Muzeum Mazurskie (APO/MM), Sprawozdania, statystyka 1945–1953, sygn. 501/II/13, k. 85.pl_PL
dc.referencesArchiwum Parafialne Sanktuarium Znalezienia Krzyża Świętego w Klebarku Wielkim, dokument z 1946 r.pl_PL
dc.contributor.authorEmailiza.lewandowska@uwm.edu.pl
dc.identifier.doi10.18778/2300-0562.07.07
dc.relation.volume7pl_PL


Files in this item

Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record

This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.
Except where otherwise noted, this item's license is described as This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.