dc.contributor.author | Wejland, Andrzej Paweł | |
dc.contributor.editor | Kasprzyk, Damian | |
dc.date.accessioned | 2019-07-26T09:32:33Z | |
dc.date.available | 2019-07-26T09:32:33Z | |
dc.date.issued | 2013 | |
dc.identifier.citation | Wejland A. P., O definiowaniu w humanistyce – między retoryką a etyką, [w:] Nie tylko o wsi... Szkice humanistyczne dedykowane Profesor Marii Wieruszewskiej-Adamczyk, Kasprzyk D. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013, s. 197-225, doi: 10.18778/7969-011-4.10 | pl_PL |
dc.identifier.isbn | 978-83-7969-011-4 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/29748 | |
dc.description.abstract | In this article, I discuss defining as a cultural discursive act. From this perspective, defining, which is treated as an act of fixing or describing the meaning (often with the extension) of a given term or concept, discloses additionally its rhetorical aspect. At the same time, such defining gains its moral importance: it becomes a promise, almost an obligation on the part of its creator that once a concept has been defined, the term will be used only in its own, strictly described meaning, and the idea it describes will be referred
to in the discourse only by means of that term. Having established such a theoretical framework, I discuss the practices and rhetorical strategies typical of the contemporary humanities and their research communities which tend to either liberate these rigorous rules (by means of applying open or encrypted redefinitions), or to refuse to define them. The latter usually refers to terms and concepts basic for the discourse (for example because they approve of the idea of sensitizing the discourse, which is done by using expressions that do not have strict definitions). Finally, I share my observation that once the discourse of a scientific community in the humanities steps outside the realms of logical accuracy of defining operations, it falls for the category of moral reflection. It is then supported by methodological reflection, where both of them change the discourse community into an ethically aware community, or the one which we could call moral community. | pl_PL |
dc.description.sponsorship | Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00. | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl_PL |
dc.relation.ispartof | Kasprzyk D. (red.), Nie tylko o wsi... Szkice humanistyczne dedykowane Profesor Marii Wieruszewskiej-Adamczyk, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013; | |
dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe | * |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ | * |
dc.subject | definiowanie | pl_PL |
dc.subject | humanistyka | pl_PL |
dc.subject | retoryka | pl_PL |
dc.subject | etyka | pl_PL |
dc.title | O definiowaniu w humanistyce – między retoryką a etyką | pl_PL |
dc.title.alternative | On defining in the humanities – between rhetoric and ethics | pl_PL |
dc.type | Book chapter | pl_PL |
dc.page.number | 197-225 | pl_PL |
dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej | pl_PL |
dc.references | Ackoff R. L., Decyzje optymalne w badaniach stosowanych, tłum. B. Walentynowicz przy współpracy B. Osuchowskiej i T. Sapińskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969. | pl_PL |
dc.references | Babbie E., Badania społeczne w praktyce, tłum. W. Betkiewicz, M. Bucholc, P. Gadomski, J. Haman, A. Jasiewicz-Betkiewicz, A. Kloskowska-Dudzińska, M. Kowalski, M. Mozga, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003. | pl_PL |
dc.references | Barbour I. G., Mity, modele, paradygmaty. Studium porównawcze nauk przyrodniczych i religii, tłum. M. Krośniak, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 1984. | pl_PL |
dc.references | Bartmiński J., Tokarski R., Definicja semantyczna: CZEGO i DLA KOGO?, [w:] O definicjach i definiowaniu, pod red. J. Bartmińskiego, R. Tokarskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1993. | pl_PL |
dc.references | Blackburn S., Błąd koniecznej definicji, tłum. M. Szczubiałka, [w:] Tegoż, Oksfordzki słownik filozoficzny, pod red. J. Woleńskiego, Wydawnictwo „Książka i Wiedza”, Warszawa 1997. | pl_PL |
dc.references | Blackburn S., Fortunne koło, tłum. P. Dziliński, [w:] Tegoż, Oksfordzki słownik filozoficzny, pod red. J. Woleńskiego, Wydawnictwo „Książka i Wiedza”, Warszawa 1997. | pl_PL |
dc.references | Blackburn S., Pompa intuicji, tłum. P. Dziliński, [w:] Tegoż, Oksfordzki słownik filozoficzny, pod red. J. Woleńskiego, Wydawnictwo „Książka i Wiedza”, Warszawa 1997. | pl_PL |
dc.references | Blackburn S., Redefinicja zawężająca / poszerzająca, tłum. P. Dziliński, [w:] Tegoż, Oksfordzki słownik filozoficzny, pod red. J. Woleńskiego, Wydawnictwo „Książka i Wiedza”, Warszawa 1997. | pl_PL |
dc.references | Bokszański Z., Tożsamość. Interakcja. Grupa. Tożsamość jednostki w perspektywie teorii socjologicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1989. | pl_PL |
dc.references | Bronk A., Podstawy nauk o religii, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2003. | pl_PL |
dc.references | Brzeziński J., Elementy metodologii badań psychologicznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978. | pl_PL |
dc.references | Czyżewski M., K. Dunin, A. Piotrowski, Cudze problemy czyli wstęp do sepologii, [w:] Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne. Analiza dyskursu publicznego w Polsce, pod red. tychże, Ośrodek Badań Społecznych, Warszawa 1991. | pl_PL |
dc.references | Elred z Rievaulx, Przyjaźń duchowa, tłum. M. Wylęgała OP, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2003. | pl_PL |
dc.references | Falkenberg G., Definicja i eksplikacja: Dwa rodzaje analizy językoznawczej, tłum. P. Krzyżanowski, [w:] O definicjach i definiowaniu, pod red. J. Bartmińskiego, R. Tokarskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1993. | pl_PL |
dc.references | Gellner E., Pojęcie pokrewieństwa i inne szkice o metodzie i wyjaśnianiu antropologicznym, tłum. A. Bydłoń, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 1995. | pl_PL |
dc.references | Giedymin J., Językowe problemy klasyfikacji źródeł historycznych, [w:] Logiczna teoria nauki. Wybór artykułów, pod red. T. Pawłowskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1966. | pl_PL |
dc.references | Grodziński E., Zarys teorii nonsensu, Ossolineum, Wrocław 1981. | pl_PL |
dc.references | Grzegorczykowa R., Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001. | pl_PL |
dc.references | Hammersley M., Atkinson P., Metody badań terenowych, tłum. S. Dymczyk, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2000. | pl_PL |
dc.references | Hołówka T., Kultura logiczna w przykładach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. | pl_PL |
dc.references | Konecki K. T., Wprowadzenie do wydania polskiego: Teoretyzowanie w socjologii – czyli o odkrywaniu i konstruowaniu teorii na podstawie analizy danych empirycznych, [w:] B. G. Glaser, A. L. Strauss, Odkrywanie teorii ugruntowanej, tłum. M. Gorzko, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2009. | pl_PL |
dc.references | Kotarbińska J., Definicja, [w:] Logiczna teoria nauki. Wybór artykułów, pod red. T. Pawłowskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1966. | pl_PL |
dc.references | Krawczyk-Tyrpa A., Tabu w dialektach polskich, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2001. | pl_PL |
dc.references | Lakoff G., Johnson M., Metafory w naszym życiu, tłum. T. P. Krzeszowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1988. | pl_PL |
dc.references | Lutyński J., Metody badań społecznych. Wybrane zagadnienia, pod red. K. Lutyńskiej, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź 1994. | pl_PL |
dc.references | Lyons J., Semantyka, tom 2, tłum. A. Weinsberg, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1989. | pl_PL |
dc.references | Marody M., Technologie intelektu. Językowe determinanty wiedzy potocznej i ludzkiego działania, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1987. | pl_PL |
dc.references | Mokrzycki E., Założenia socjologii humanistycznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1971. | pl_PL |
dc.references | Nowak S., Metodologia badań społecznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1985. | pl_PL |
dc.references | Ossowska M., Normy moralne. Próba systematyzacji, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970. | pl_PL |
dc.references | Pawłowski T., Pojęcia i metody współczesnej humanistyki, Ossolineum, Wrocław –Warszawa–Kraków–Gdańsk 1977. | pl_PL |
dc.references | Pawłowski T., Tworzenie pojęć i definiowanie w naukach humanistycznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978. | pl_PL |
dc.references | Ricoeur P., O sobie samym jako innym, tłum. B. Chełstowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003. | pl_PL |
dc.references | Słownik socjologii i nauk społecznych, pod red. G. Marshalla, z red. naukową polskiego wydania M. Tabina, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. | pl_PL |
dc.references | Topolski J., Teoria wiedzy historycznej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1983. | pl_PL |
dc.references | Waardenburg J., Religia i religie. Systematyczne wprowadzenie do religioznawstwa, tłum. A. Bronk, Verbinum – Wydawnictwo Księży Werbistów, Warszawa 1991. | pl_PL |
dc.references | Willis P., Wyobraźnia etnograficzna, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005. | pl_PL |
dc.references | Żydek-Bednarczuk U., Struktura tekstu rozmowy potocznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1994. | pl_PL |
dc.identifier.doi | 10.18778/7969-011-4.10 | |