Znaczenie obecności rodzica i wychowawcy w procesie wychowania dziecka. Podejście hermeneutyczne

Abstract

Studia nad myśleniem o wychowaniu tak w przeszłości, jak i obecnie pokazują, iż przeoczono w badaniach procesu wychowania bardzo ważny element, a mianowicie rolę i znaczenie psychofizycznej obecności rodzica, wychowawcy w procesie wychowania dziecka. O związek obecności rodzica, wychowawcy przy dziecku a jego wychowaniem zadbała sama natura człowieka. Problem zatem nie tkwi w tym „czy”, lecz „na ile” obecność rodzica i wychowawcy jest ważna w procesie wychowania dziecka dla jego rozwoju. Temu właśnie zagadnieniu poświęcona jest niniejsza praca doktorska. Tak więc problemem badawczym jest tu pytanie: „Jakie znaczenie ma obecność rodzica i wychowawcy w procesie wychowania dziecka?”. Materiałem analiz naukowych niniejszej pracy stały się wypowiedzi, koncepcje, teorie i wyniki badań przedstawicieli nauki z zakresu językoznawstwa, filozofii, psychologii, socjologii oraz pedagogiki. Badaniu hermeneutycznemu poddano jeszcze trzy inne kategorie form symbolicznych, a mianowicie: zasady wychowania, sytuacje wychowawcze oraz facylitację. Co do metodologii badań w niniejszej pracy posłużyłem się trzema hermeneutykami, tj. hermeneutyką jako epistemologią rozumienia Ditheya, teorią interpretacji i rozumienia tekstu mówionego i pisanego Schleiermachera oraz filozofią rozumienia Gadamera. Trojakiego rodzaju materiał badawczy poddany hermeneutycznym dociekaniom (korzyści, groźne skutki, zasady wychowania, sytuacje wychowawcze, facylitacja) pokazuje niezbicie, iż obecność wychowawcza, element pominięty w pedagogice, pełni w procesie wychowania rolę priorytetową. Zatem powinna ona być traktowana jako naczelny imperatyw wszelkiej działalności pedagogicznej.