„Krytykowano i radzono. Wyrażano sprzeciw wobec dotychczasowych niedobrych praktyk” – budowa „krajowego” wizerunku I sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka w Polskiej Kronice Filmowej

Abstract

Kreacja wizerunku politycznego jest jednym z podstawowych elementów kampanii wyborczej w krajach demokratycznych, a w autorytaryzmach – propagandy. Dla sprawnego polityka może się to okazać cennym narzędziem, które w sposób niezwykle skuteczny pomoże w budowaniu jego pozycji w kraju, bądź na świecie. Postać Edwarda Gierka, po przejęciu przez niego funkcji I sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, nad wyraz często przedstawiano w różnych mediach. Nie mogło go także zabraknąć w Polskiej Kronice Filmowej. Nowy „pierwszy” zdecydowanie bardziej doceniał wagę korzystnego przedstawienia swojej osoby w środkach masowego przekazu, co widoczne było w ilości oraz specyfice materiałów z nim związanych. Niniejsza praca zajmuje się analizą sposobu ukazywania I sekretarza KC PZPR w tym medium, przedstawia pewne schematy kreacji jego wizerunku, a także zarysowuje zachodzące w nim na przestrzeni lat zmiany. W pracy następuje wyszczególnienie kilku płaszczyzn oraz charakterystycznych elementów budowy wizerunku Edwarda Gierka w kontekście krajowym. Poniższy/powyższy artykuł stara się także uchwycić cele tej kreacji. Autor korzystał z dostępnej literatury przedmiotu, zajmującej się Polską Kroniką Filmową, a także wizerunkiem politycznym. Dokonał ponadto analizy udostępnionych materiałów filmowych, a przede wszystkim list montażowych, które były szczegółowym opisem montażu kroniki, zawierającym spis ujęć wraz z opisem, a także komentarzem lektora.

The creation of a political image is one of the main elements of the election campaign in democratic countries, and in the authoritarian regimes of propaganda. For an effective politician, it can be extremely helpful in building his position in the country, or in the world. The figure of Edward Gierek, after he took office of the First Secretary of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party, was very often present in various media. He also could not be miss in the Polska Kronika Filmowa. The new “First” definitely appreciated the importance of his positive presentation in the mass media, what was evident in the quantity and specificity of the materials associated with it. This paper deals with the analysis of how the First Secretary of the Central Committee of the PUWP was presented in this medium, presents certain patterns of the creation of his image, and outlines the changes taking place in it over the years. The work includes specification of several planes and characteristic elements of the construction of Edward Gierek’s image in the national context. This article is also trying to capture the goals of this creation. The author used the available literature on the subject, dealing with the Polska Kronika Filmowa as well as the political image. He also analyzed the available film materials and, above all, assembly lists, which were a detailed description of the chronicle editing, including a list of intakes with a description, as well as a lector’s commentary.