Estrangement in Brian Friel's Drama
Abstract
Rozprawa doktorska zatytułowana „Estrangement in Brian Friel’s Drama” („Wyobcowanie w dramatach Briana Friela”) poświęcona jest zgłębieniu mechanizmu wyobcowania oraz, w jego następstwie, emancypacji postaci dramatycznych w sztukach irlandzkiego dramatopisarza Briana Friela (1929 - 2015). Wyobcowanie w dramatach Briana Friela jest złożonym mechanizmem, który diagnozuje irlandzkie społeczeństwo opisane w jego sztukach. Wyobcowanie to fenomen, który czerpie z tradycji filozoficznej, jednakże celem omawianej dysertacji jest udowodnienie, że wyobcowanie najlepiej ukazuje mechanizmy społecznego wykluczenia, gdy jest przeanalizowane za pomocą krytycznych studiów nad niepełnosprawnością. Aby ukazać mechanizm wyobcowania w dysertacji, społeczeństwo opisane przez Friela zostało podzielone na silne postaci oraz na niezależne, niepełnosprawne jednostki. W dramatach Friela silne postaci wyobcowują jednostkę i sprawiają, że jest ona społecznie, emocjonalnie, religijnie, a nawet narracyjnie niepełnosprawna. Zatem, dyskusja nad niepełnosprawnością w dramatach Friela wiąże się z poszerzeniem jej definicji. Odczytywać ją należy nie tylko w sferze medycznej, ale również, co istotniejsze dla poruszanych w pracy tez, jako niekonwencjonalną cechę postaci związaną z emocjami, zachowaniem i przekonaniami jednostki. Po wyjaśnieniu mechanizmu wyobcowania w dysertacji zostało wprowadzonych pięć analitycznych kategorii, które opisują mechanizm emancypacji. Wspomniane kategorie stanowią metody emancypacji, które stosują indywidualistyczne postaci Friela. Mechanizm wyobcowania omówiony za pomocą krytycznych studiów nad niepełnosprawnością prezentuje Frielowską diagnozę zmodernizowanego oraz zeuropeizowanego społeczeństwa jako silnie wykluczającego środowiska, w którym wolność jednostki oraz jej niezależna samorealizacja są utrudnione. Poczucie odrzucenia i melancholia uwalnia potrzebę emancypacji i prowadzi wrażliwe i twórcze jednostki Friela do poszukiwania wolności w świecie ich własnych opowiedzianych fantazji, którym towarzyszą wspomnienia, taniec i recytacja. The dissertation entitled “Estrangement in Brian Friel’s Drama” is devoted to exploring the mechanism of estrangement and the consequent emancipation of the dramatic characters in the plays by an Irish playwright Brian Friel. Estrangement in Friel’s drama is a mechanism shedding light and diagnosing the Irish society presented in his plays. Estrangement is a phenomenon whose tradition can be traced in the philosophical discourse, however, the point of the dissertation is to prove that it reveals the mechanisms of social exclusion when analysed with the help of critical disability studies. For the sake of presenting the mechanism of estrangement in the dissertation, Friel’s society is divided into the powerful figures and insightful disabled individuals. The powerful figures estrange the individual. Discussing disability in Friel’s drama broadens its definition to a wider definition of disability as understood not only in medical terms, but, as an unconventional trait of a character connected with the individual’s emotions, or behaviour. After describing the mechanism of estrangement, five analytical categories are introduced for the sake of presenting the mechanism of defence. The categories constitute Friel’s individuals’ methods of emancipation. The mechanism of estrangement presents Friel’s diagnosis of the modernised society as a deeply alienating environment in which the individual’s freedom and independent self-realisation are hindered. The sense of rejection releases a need for emancipation and leads Friel’s individuals to finding their freedom in the realm of narrated fantasy world enhanced with their memories, dance and recitation.