Zmiany ilościowe i ich miara w traktacie „O sześciu niedorzecznościach”

Jung, Elzbieta

dc.contributor.author	Jung, Elzbieta
dc.date.accessioned	2023-06-03T07:24:31Z
dc.date.available	2023-06-03T07:24:31Z
dc.date.issued	2019
dc.identifier.citation	Jung E., Zmiany ilościowe i ich miara w traktacie O sześciu niedorzecznościach, WUŁ, Łódź 2019, https://doi.org/10.18778/8142-976-4	pl_PL
dc.identifier.isbn	978-83-8142-976-4
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11089/47181
dc.description.abstract	Prezentowany tom to druga książka zawierająca tłumaczenie kwestii dotyczących zmian ilościowych anonimowego, angielskiego autora z czternastego wieku. Jak w poprzedniej, omawiającej problem sposobu pomiaru zmian jakościowych, jej autor przedstawia zagadnienia z punktu widzenia nowej interpretacji Arystotelesowskiej teorii zmian ilościowych i ruchu lokalnego. Interpretacja przedstawiona przez Oxfordzkich Kalkulatorów: Ryszarda Kilvingtona, Tomasza Bradwardine’a oraz Wilhelma Heytesbury’ego zakłada, że wszelkie zmiany tak jakościowe, np. ogrzewanie lub powstawanie elementów, jak i ilościowe, czyli powiększanie i ruch lokalny, należy opisywać stosując prawidła Euklidesowej geometrii. Tłumaczone tu kwestie z traktatu O sześciu niedorzecznościach wpisują się w tradycję matematycznej filozofii przyrody rozwijanej w Szkole Oksfordzkich Kalkulatorów. Przekład trzeciej i czwartej kwestii anonimowego autora poprzedza wprowadzenie do problematyki, przedstawiające historię dyskutowanych problemów oraz oryginalną interpretację autora.	pl_PL
dc.language.iso	pl	pl_PL
dc.publisher	Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego	pl_PL
dc.rights	Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/	*
dc.subject	O sześciu niedorzecznościach	pl_PL
dc.subject	ruch zmian ilościowych	pl_PL
dc.subject	szybkość ruchu powiększania	pl_PL
dc.subject	szybkość ruchu lokalnego	pl_PL
dc.title	Zmiany ilościowe i ich miara w traktacie „O sześciu niedorzecznościach”	pl_PL
dc.type	Book	pl_PL
dc.page.number	210	pl_PL
dc.contributor.authorAffiliation	Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Katedra Historii Filozofii, Instytut Filozofii	pl_PL
dc.identifier.eisbn	978-83-8142-977-1
dc.references	Kraków, Biblioteka Jagiellońska, ms. 739.	pl_PL
dc.references	Oxford, Bodleian Library, Ms. Canon. Misc. 177.	pl_PL
dc.references	Oxford, Bodleian Library, Ms. Canon. Misc. 456.	pl_PL
dc.references	Paryż, Bibliothèque Nationale de France, Ms. lat. 6527.	pl_PL
dc.references	Paryż, Bibliothèque Nationale de France, Ms. Lat. 6559.	pl_PL
dc.references	Praga, Národní knihovna České republiky, VIII. G.19.	pl_PL
dc.references	Sewilla, Biblioteca Colombina, 7–7–13.	pl_PL
dc.references	Watykan, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vat. lat. 3026.	pl_PL
dc.references	Wenecja, Biblioteca Nazionale Marciana, Cod. Lat. VIII.19 (=3267).	pl_PL
dc.references	Anonymous, Tractatus de sex inconvenientibus, Venetiis: Bonetus Locatellus, 1505.	pl_PL
dc.references	Averroes, Commentarium in De coelo, [w:] Aristotelis De coelo, De generatione et corruptione, Mteorologicorum, De plantis cum Averrois Cordubensis variis in eosdem commentariis. M. A. Zimarae Contradictionum solutiones in libros De coelo et in eos De generatione et corruptione. Haec autem quo pacto digesta sint, ac castigata, versa pagina explicat, t. V, Venetiis: apud Iunctas, M.D.LXII.	pl_PL
dc.references	Averroes, Commentarium in De generatione et corruptione, [w:] Aristotelis De coelo, De generatione et corruptione, Mteorologicorum, De plantis cum Averrois Cordubensis variis in eosdem commentariis. M. A. Zimarae Contradictionum solutiones in libros De coelo et in eos De generatione et corruptione. Haec autem quo pacto digesta sint, ac castigata, versa pagina explicat, t. V, Venetiis: apud Iunctas, M.D.LXII.	pl_PL
dc.references	Averroes, Commentarium in Metaphysicam, [w:] Aristotelis Methaphysicorum libri XIIII cum Averrois Cordubensis in eosdem commentariis et epitome Theophrasti Metaphysicorum liber. Marcii Anotnii Zimarae Contradictionum solutiones in hos Methaphysicorum libros. Quorum omnium recognitionem et additamentum, versa pagina ostendit, t. VIII, Venetiis: apud Iunctas, M.D.LXII.	pl_PL
dc.references	Averroes, Commentarium in Physicam, [w:] Aristotelis De physico auditu libri octo cum Averrois Cordubensis variis in eosdem commentariis. Que omnia, a summis huius etatis Philosophis, a mendis quamplurimis expurgata cernuntur. Marci Antonij Zimarae Contradictionum in eosdem Libros Solutiones. Contenta vero in hoc volumine, versa pagina ostendit, t. IV, Venetiis: apud Iunctas M.D.LXII.	pl_PL
dc.references	Claudius Ptolemaeus, Almagestum Cl. Ptolemei Pheludiensis Alexandrini astronomorum principis opus ingens ac nobile omnes celorum motus continens, [trans. Gerard de Cremona], felicibus astris eat in lucem: ductu Petri Liechtenstein Coloniensis Germani ... ex officina eiusdem litteraria, Venetiis: Petrus Liechtenstein, 1515.	pl_PL
dc.references	Guilelmus Hentisberus, Regulae solvendi sophismata, [w:], idem, De sensu composito et diviso; Regulae solvendi sophismata, additis recollecta in regulas et expositione insolubilium Gaietani de Thienis; de scire et dubitare; De relativis; De incipit et disinit; De maximo et minimo, cum singulis expositionibus Gaietani de Thienis; De motu locali, vel De tribus praedicamentis, cum expositionibus Messini, Angeli de Fossambruno et Bernardii Torinii; Sophismata, addita et recollecta Simonis de Ledinaria; De veritate et falsitate, Probationes conclusionum in regulis positarum, Venetiis: Bonetus Locatellus: impens Octaviani Scoti, 1494.	pl_PL
dc.references	Anonymous, De motu locali, wyd. J. Papiernik, [w:] E. Jung, R. Podkoński, „Toward the Modern Theory of Motion. Oxford Calculators and the Interpretation of Aristotle”, („Research on Science & Natural Philosophy” vol. IV), Łódź 2020 (w druku).	pl_PL
dc.references	Averroes, Compendium libri Aristotelis De sensu et sensato, [w:] Compendia librorum Aristotelis qui Parva Naturalia vocantur, ed. Aemilia Ledyard Shields, adiuv. Henrico Blumberg, Cambridge, Mass.: Mediaeval Academy of America, 1949.	pl_PL
dc.references	Campanus de Novara, Elementa, [w:] Campanus of Novara and Euclid’s “Elements”, ed. By H.L.L. Busard, Stuttgart: Franz Steiner Verlag, 2005.	pl_PL
dc.references	Euclides, Elementorum libri priores XII ex Commandini et Gregorii versionibus latinis, edidit, pluribus in locis auxit et in depravatis emendavit Samuel [Horsley], episcopus Roffensis, Oxonii: e typographeo Clarendoniano, MDCCCII.	pl_PL
dc.references	Euclides, Optica, [w:] idem, Opera omnia, ediderunt I. L. Heibeg et H. Menge, vol. VII, Lipsiae: in aedibus B. G. Teubneri, MDCCCXCV.	pl_PL
dc.references	Guilelmus Heytesbury, De tribus praedicamentis : de motu locali, ed. E. Jung, R. Podkoński, [w:] E. Jung, R. Podkoński, „Toward the Modern Theory of Motion. Oxford Calculators and the Interpretation of Aristotle”, („Research on Science & Natural Philosophy” vol. IV), Łódź 2020 (w druku).	pl_PL
dc.references	Jordanus Nemorarius, Liber Iordani Nemorarii... de ponderibus propositiones XIII et earunaem demonstrations; Elementa super demonstrationem ponderum; De ratione ponderis; ed. with introduction, translation and notes by E. Moody, [w:] The Medieval Science of Weights (Scientia de ponderibus. Treatises ascribed to Euclid, Archimedes, Thabit ibn Qurra, Jordanus de Nemore and Blasius of Parma), edition and introduction M. Clagett, E. Moody, Madison: University of Wisconsin Press, 1952.	pl_PL
dc.references	Les „Auctoritates Aristotelis”. Un florilège médiéval. Étude historique et édition critique, ed. J. Hamesse, Louvain: Publications Universitaires, 1974.	pl_PL
dc.references	Ricardus Kilvington, Utrum continuum sit divisibile in infinitum, ed. R. Podkoński, „Mediaevalia Philosophica Polonorum” (36/2) 2007, s. 123–175.	pl_PL
dc.references	Thomas Bradwardine, Tractatus proportionum seu de proportionibus velocitatum in motibus, [w:] H.L. Crosby Jr., Thomas of Bradwardin. His „Tractatus de Proportionibus”. Its Significance for the Development of Mathematical Physics, Madison: University of Wisconsin Press, 1955.	pl_PL
dc.references	Anonim, O sześciu niedorzecznościach, kwestia I i II, [w:] J. Papiernik, „Zmiany jakościowe i ich mira w traktacie O sześciu niedorzecznościach”, („Research on Science & Natural Philosophy” vol. I), Łódź 2019, s. 91–216.	pl_PL
dc.references	Arystoteles, Fiz yka, tłum. K. Leśniak, [w:] Dzieła wsz ystkie, t. II, Warszawa: PWN, 1990.	pl_PL
dc.references	Arystoteles, Krótkie roz prawy psychologiczno-biologiczne, tłum. P. Siwek, [w:] Dzieła wsz ystkie, t. III, Warszawa: PWN, 1992.	pl_PL
dc.references	Arystoteles, Metafiz yka, tłum. K. Leśniak, [w:] Dziełą wsz ystkie, t. II, Warszawa: PWN, 1990.	pl_PL
dc.references	Arystoteles, Meteorologika, tłum. A. Paciorek, [w:] Dziełą wsz ystkie, t. II, Warszawa: PWN, 1990.	pl_PL
dc.references	Arystoteles, O dusz y, tłum. P. Siwek, [w:] Dzieła wsz ystkie, t. III, Warszawa: PWN, 1992.	pl_PL
dc.references	Arystoteles, O niebie, tłum. P. Siwek, [w:] Dzieła wsz ystkie, t. II, Warszawa: PWN, 1990.	pl_PL
dc.references	Arystoteles, O powstawaniu i niszczeniu, tłum. L. Regner, [w:] Dzieła wsz ystkie, t. II, Warszawa: PWN, 1990.	pl_PL
dc.references	Arystoteles, O świecie, tłum. A. Paciorek, [w:] Dzieła wsz ystkie, t. II, Warszawa: PWN, 1990.	pl_PL
dc.references	Ryszard Kilvington, Kwestie o ruchu, [w:] E. Jung, Arystoteles na nowo odczytany. Ryszarda Kilvingtona „Kwestie o ruchu”, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016.	pl_PL
dc.references	Blaise de Parme Questiones circa Tractatum proportionum magistri Thome Braduardini, J. Biard, S. Rommevaux (eds), Paris 2005.	pl_PL
dc.references	Caroti S., Da Walter Burley al „Tractatus de sex inconvenientibus”. La tradizione inglese della discussione medievale „De reactione”, „Medioevo. Rivista di Storia della Filosofia Medievale”, 21 (1995), s. 257–374.	pl_PL
dc.references	Clagett M., „Nicole Oresme and the Medieval Geometry of Qualities and Motions. A Treatise on the Uniformity and Difformity of Intensities Known as Tractatus de configurationibus qualitatum et motuum”, Madison 1968.	pl_PL
dc.references	Crosby H.L., „Thomas of Bradwardine. His Tractatus de Proportionibus. Its Significance for the Development of Mathematical Physics”, Madison 1955.	pl_PL
dc.references	Duhem P., „Études sur Léonard de Vinci”, t. 3, Paris: Libraire scientifique A. Hermann et fils, 1913.	pl_PL
dc.references	Duhem P., La dialectique du Oxford et la Scolastique italienne, „Bulletin Italien” 12 (1912), s. 22–26, 101–103, 289–292.	pl_PL
dc.references	Duhem P., „Le système du monde; histoire des doctrines cosmologiques de Platon à Copernic; L’astronomie latine au Moyen Age (suite)”, III, Paris: librairie scientifique A. Hermann et fils, 1915.	pl_PL
dc.references	Grant E., „The Nature of Natural Philosophy in the Late Middle Ages” („Studies in Philosophy and the History of Philosophy”, Volume 52), Washington, D.C. 2010.	pl_PL
dc.references	Hanke M., Jung E., „William Heytesbury”, [w:] The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2018 Edition), Edward N. Zalta (ed.), https:// plato.stanford.edu/archives/spr2018/entries/heytesbury/.	pl_PL
dc.references	Jung E., „Arystoteles na nowo odczytany. Ryszarda Kilvingtona „Kwestie o ruchu”, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016.	pl_PL
dc.references	Jung E., Mathematics and the Secundum Imaginationem Procedure in Richard Kilvington, „Przegląd Tomistyczny” 22 (2016), s. 109–120.	pl_PL
dc.references	Jung E., „Między filozofią przyrody a nowożytnym przyrodoznawstwem. Ryszard Kilvington i fizyka matematyczna w średniowieczu”, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2002.	pl_PL
dc.references	Jung E., „Richard Kilvington”, [w:] The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2016 Edition), Edward N. Zalta (ed.), https://plato.stanford.edu/archives/win2016/entries/kilvington/.	pl_PL
dc.references	Jung E., Świat widziany oczyma Arystotelesa a świat Galileusza, [w:] „In tempore belli et pacis. Ludzie – Miejsca – Przedmioty”, T. Grabarczyk, A. Kowalska-Pietrzak, T. Nowak (red.), Warszawa 2011, s. 169–179.	pl_PL
dc.references	Jung E., The New Interpretation of Aristotle. Richard Kilvington, Thomas Bradwardine and the New Rule of Motion, [w:] „Quantifying Aristotle. The Impact, Spread and Decline for Calculatores Tradition”, E. Sylla, D. Di Liscia (eds), Leiden: Brill 2020 (w druku).	pl_PL
dc.references	Jung E., Podkoński R., Richard Kilvington on Continuity, [w:] „Atomism in Late Medieval Philosophy and Theology”, C. Grellard, A. Robert (eds), Leiden-Boston: Brill, 2009, s. 65–84.	pl_PL
dc.references	Jung E., Podkoński R., „Toward the Modern Theory of Motion. Oxford Calculators and the Interpretation of Aristotle”, („Research on Science & Natural Philosophy” vol. IV), Łódź 2020 (w druku).	pl_PL
dc.references	King P., Mediaeval Thought-Experiments: The Metamethodolog y of Mediaeval Science, [w:] „Thought Experiments in Science and Philosophy”, T. Horowitz, G.J. Massey (eds), Lanham: Rowman & Littlefield Pub Incorporated, 1991, s. 43–64.	pl_PL
dc.references	Maier A., „An der Grenze von Scholastic und Naturwissenschaft. Studien zur Naturphilosophie des 14. Jahrhunderts”, ed. II, Roma: Edizioni di Storia e letteratura, 1952.	pl_PL
dc.references	Maier A., „Die Vorläufer Galileis im 14. Jahrhundert. Studien zur Naturphilosophie der Spätscholastik”, Roma: Edizioni di Storia e Letteratura, 1949.	pl_PL
dc.references	Murdoch J.E., The Analytical Character of Late Medieval Learning: Natural Philosophywithout Nature, [w:] „Approaches to Nature in the Middle Ages”, L.D. Roberts (ed.), Binghamton 1982, s. 171–213.	pl_PL
dc.references	Murdoch J.E., From Social into Intellectual Factors: An Aspect of the Unitary Character of Late Medieval Learning, [w:] „The Cultural Context of Medieval Learning. Proceedings of the First International Colloquium on Philosophy, Science, and Theology in the Middle Ages — September 1973”, J.E. Murdoch, E.D. Sylla (eds), Dordrecht 1975, s. 271–339.	pl_PL
dc.references	Murdoch J.E., Sylla E.D, The Science of Motion, [w:] „Science in the Middle Ages”, D.C. Lindberg (ed.), Chicago 1978.	pl_PL
dc.references	Papiernik J., How to measure different movements? The 14th century treatise „De sex inconvenientibus”, „Przegląd Tomistyczny” XXIII (2019), s. 445–462.	pl_PL
dc.references	Papiernik J., Metody matematyczne w badaniach z zakresu filozofii prz yrody. Problem sz ybkości powstawania form w XIV-wiecznym traktacie „De sex inconvenientibus”, „Przegląd Tomistyczny” XXIII (2017), s. 95–146.	pl_PL
dc.references	Papiernik J., „Zmiany jakościowe i ich miara w traktacie O sześciu niedorzecznościach, („Research on Science & Natural Philosophy” vol. I), Łódź 2019.	pl_PL
dc.references	Pironet F., Spruyt J., „Sophismata”, The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2019 Edition), Edward N. Zalta (ed.), https://plato.stanford.edu/archives/win2019/entries/sophismata/.	pl_PL
dc.references	Podkoński R., „Richard Swineshead’s Theory of Motion”, („Research on Science & Natural Philosophy” vol. II), Łódź 2019.	pl_PL
dc.references	Podkoński R., „Suisetica inania. Ryszarda Swinesheada spekulatywna nauka o ruchu lokalnym”, Łódź 2017.	pl_PL
dc.references	Rommevaux S., Six inconvénients découlant de la règle du mouvement de Thomas Bradwardine dans un texte anonyme du XIVe siècle, [w:] „L’homme au risque de l’infini. Mélanges d’histoire et de philosophie des sciences offerts à Michel Blay”, M. Malpangotto, V. Jullien, E. Nicolaïdis (eds), Turnhout: Brepols Publishers, 2013, s. 35–47.	pl_PL
dc.references	Rommevaux-Tani S., La détermination de la rapidité d’augmentation dans le De sex inconvenientibus: comparaison avec les développements sur le même sujet de William Heytesbury, [w:] „Miroir de l’amitié. Mélanges offerts à Joël Biard”, Ch. Grellard (ed.), Paris: Vrin, 2017, s. 153–162.	pl_PL
dc.references	Rommevaux-Tani S., The study on local motion in the „Tractatus de sex inconvenientibus” an example of inheritance from the Oxford Calculators, [w:] „Quantifying Aristotle. The Rise and Decline of Oxford Calculators”, D. Di Liscia, E. Sylla (eds), Leiden 2020 (w druku).	pl_PL
dc.references	Rommevaux-Tani S., Un auteur anonyme du XIVe siècle, à Oxford, lecteur de Pierre de Maricourt, „Revue d’Histoire des Sciences”, 61 (2014/1), s. 5–33.	pl_PL
dc.references	Sylla E.D., Mathematical physics and imagination in the work of the Oxford Calculators: Roger Swineshead’s On Natural Motion, [w:] „Mathematics and its implications to science and natural philosophy in the Middle Ages”, E. Grant, J. Murdoch (eds), Cambridge 1987, s. 85–96.	pl_PL
dc.references	Walker Fernandez G., A New Source of Nicholas of Autrecourt’s Quaestio: The Anonymous Tractatus de sex inconvenientibus, „Bulletin de Philosophie Médiévale” 55 (2013), s. 57–69.	pl_PL
dc.references	Wilson C., „William Heytesbury. Medieval Logic and the Rise of Mathematical Physics”, Madison 1956.	pl_PL
dc.identifier.doi	10.18778/8142-976-4