Niestabilne parlamenty. Chwiejność wewnątrzparlamentarna w Serbii i Wojwodinie w latach 2016–2020

Abstract

Głównym celem niniejszej monografii było przeanalizowanie genezy skali oraz dynamiki zjawiska fluktuacji w wykonywaniu mandatu deputowanego do Zgromadzenia Narodowego Republiki Serbii oraz Zgromadzenia Autonomicznej Prowincji Wojwodiny. Analizie poddane zostały parlamenty na poziomie centralnym i regionalnym, chcąc dowiedzieć się, na ile fluktuacje w sprawowaniu mandatu deputowanych interferują w Serbii na tych dwóch poziomach (innymi słowy: jak często deputowani regionalni „przechodzą” do parlamentu krajowego – i na odwrót). Celem dodatkowym pracy było także prześledzenie dynamiki w ewolucji systemów partyjnych Serbii i Wojwodiny, by wykazać, że w istocie systemy te pozostają sfragmentaryzowane i ekstremalnie spolaryzowane, co ma znaczenie dla skali i dynamiki fluktuacji w wykonywaniu mandatów deputowanych. Analizując fluktuacje wewnątrzparlamentarne na poziomie osobowym, zbadane zostały zarówno zmiany afiliacji partyjnych (party-switching), jak i zastąpienia deputowanych wynikłe z wygaśnięcia mandatu przed upływem kadencji (replacement). Dotychczasowe ustalenia badaczy – skupione wokół systemów demokracji skonsolidowanej oraz parlamentów na poziomie krajowym – odniesione zostały do przypadku demokracji nieskonsolidowanej oraz do parlamentów na różnych poziomach: centralnym i regionalnym.

The main aim of the research was to analyze the genesis of the scale and the dynamics of the volatility in the exercise of the mandate of a deputy to the National Assembly of the Republic of Serbia and the Assembly of the Autonomous Province of Vojvodina. I chose national and regional parliaments for analysis to find out to what extent volatlity in the performance of deputies’ mandates interfere in Serbia on these two levels (in other words: how often regional deputies "cross" to the national parliament – and vice versa). Analyzing the intraparliamentary volatility on the personal level, I decided to examine both party-switching and replacement. I tried to refer the findings of the researchers – focused on the systems of consolidated democracy and parliaments at the national level – to the case of unconsolidated democracy and parliaments at various levels: central and regional. An additional goal of the study was to trace the dynamics in the evolution of the party systems in Serbia and Vojvodina, in order to show that in fact these systems remain fragmented and extremely polarized, which is important for the scale and dynamics of the volatility in the exercise of deputies’ mandates.