Problem dostępności informacji w instytucjach publicznych oraz podmiotach ekonomii społecznej w obszarze kultury i sztuki dla osób słabo- i niesłyszących w Polsce. Rekomendacje i standardy

Abstract

The issue of accessibility of culture and art for deaf people and people with hearing loss was the main topic of the implementation doctorate under the supervision of prof. UŁ Ph.D. Aneta Pawłowska entitled: The problem of information availability in public institutions and social economy entities in the area of culture and art for people with hearing impairments in Poland. Recommendations and standards. The research work was carried out in the period October 2019 - June 2024 as part of the Doctoral School of Humanities of the University of Łódź and the Social Support Association "Ja-Ty-My" of the 3rd edition of the grant program of the Minister of Science and Higher Education "Implementation Doctorate" (agreement No. DWD/3/14b/2019 of October 30, 2019). The main research problem was an attempt to answer the question of what the universal formula of the message for deaf and hard of hearing recipients should look like in cultural institutions such as museums, cultural centers, galleries and social economy entities. The ultimate goal of this doctoral dissertation was to attempt to indicate the necessary features of a message that would fulfill not only informational or educational functions, but which, through its structure and method of broadcasting, could become a tool supporting the cultural and social inclusion of such a recipient and, therefore, in accordance with the principles of social economy, support the (re)integration of people at risk of social exclusion for the purposes of this work, understood as deaf and hard of hearing people.

Zagadnienie dostępności kultury i sztuki dla osób było przewodnim tematem zrealizowanego doktoratu wdrożeniowego pod kierunkiem prof. UŁ dr hab. Anety Pawłowskiej pt: Problem dostępności informacji w instytucjach publicznych oraz podmiotach ekonomii społecznej w obszarze kultury i sztuki dla osób słabo- i niesłyszących w Polsce. Rekomendacje i standardy. Prace badawcze były prowadzone w okresie październik 2019 – czerwiec 2024 w ramach w ramach Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Łódzkiego i Stowarzyszenia Wsparcie Społeczne "Ja-Ty-My" III edycji programu grantowego Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Doktorat wdrożeniowy” (Umowa nr No. DWD/3/14b/2019 z dn. 30.10.2019 r.). Głównym problemem badawczym była próba odpowiedzi na pytanie, jak powinna wyglądać uniwersalna formuła komunikatu dla głuchego i słabo słyszącego odbiorcy w instytucjach kultury takich jak muzea, domy kultury, galerie. Celem ostatecznym doktoratu jest próba wskazania cech koniecznych przekazu, który spełniałby funkcje nie tylko informacyjne czy edukacyjne, ale który poprzez swoją strukturę i sposób emisji mógłby stać się narzędziem wspomagającym inkluzję kulturalną i społeczną takiego odbiorcy, a także realizował postulaty projektowania uniwersalnego. W ramach doktoratu wdrożeniowego są przeprowadzane badania dotyczące efektywności tradycyjnych oraz nowoczesnych typów komunikatów językowych w przestrzeni oraz działalności edukacyjnej placówek kulturalnych (przy pomocy klasycznych wywiadów kierunkowanych i analiz) pod kątem dostępności informacji w obszarze kultury i sztuki. Elementem innowacyjnym przygotowania systemu metod i narzędzi będzie aktywne włączenie osób głuchych i słabo słyszących (zarówno aktywnie uczestniczących w życiu kulturalnym jak i pracujących w kilku placówkach kulturalnych w Polsce jako edukatorzy artystyczni) w proces wdrożeniowy i podkreślenie ważności problemu jakim jest zrozumienie specyfiki komunikacji w języku migowym.