Listy z Warszawy Tytusa Czyżewskiego – przegląd poruszanej problematyki

Abstract

Tytus Czyżewski zajmował się nie tylko malarstwem i poezją, ale także krytyką artystyczną, publikując w licznych periodykach. W latach 1932–1937 zamieszczał na łamach czasopisma „Głos Plastyków” comiesięczne felietony pod wspólnym tytułem Listy z Warszawy. Teksty tworzyły osobistą kronikę życia artystycznego Warszawy. Autor komentował w układzie chronologicznym obraz ówczesnej krytyki artystycznej, którą, jego zdaniem, cechował konserwatyzm i brak otwartości na nowe trendy w sztuce docierające do Polski ze znacznym opóźnieniem Ponadto, dzielił się swoimi uwagami m.in. na temat polityki wystawienniczej Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, Instytutu Propagandy Sztuki i Muzeum Narodowego w Warszawie. Teksty Czyżewskiego cechuje autentyczność obserwacji i poważne podejście do zasad oceniania, a ich koncepcja oraz tytuł przywodzą na myśl Listy z Paryża ukazujące się w „Zwrotnicy” w latach 1922–1923. Te ostatnie Czyżewski pisał podczas pobytu w stolicy Francji, gdy był korespondentem zagranicznym współpracującym z tym czasopismem.

In addition to being a painter and poet, Tytus Czyżewski was also an art critic, collaborating with numerous periodicals. Between 1932 and 1937, he published in the “Głos Plastyków” a series of monthly columns that were collectively titled Listy z Warszawy [Letters from Warsaw]. The texts constituted a personal chronicle of Warsaw’s artistic life. The author chronologically commented on the level of contemporary art criticism, which, in his opinion, was characterized by conservatism and lack of openness to new trends in art, which, according to the author, were reaching Poland with a considerable delay. In addition, he shared his comments on the exhibition policy of Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Instytut Propagandy Sztuki, and the National Museum in Warsaw. Czyżewski’s articles reveal the genuineness of observation and a solid evaluative attitude; their concept and the title itself bring to mind his Listy z Paryża [Letters from Paris]. The latter were published in Zwrotnica in 1922–1923 when Czyżewski resided in Paris and was a foreign correspondent collaborating with the magazine.