Czytelnik w przestrzeni intertekstualnej. Swoboda odbioru czy zniewolenie?

Abstract

Temat rozprawy dotyczy zjawiska intertekstualności oraz problemu odbioru i odbiorcy. Podtytuł pracy dookreśla problematykę rozumienia i interpretacji dzieła literackiego, uściślając ją nadto o aspekt swobody i zniewolenia. Tak połączone problemy, w odbiorczych refleksjach odzwierciedlają nie tylko stary dylemat, oscylujący pomiędzy pragnieniem pełnego i ostatecznego odczytania utworu a świadomością nieuniknionej cząstkowości jego sensów, ale również poszerzają go o kwestię tekstowych i pozatekstowych uwarunkowań odbioru dzieła literackiego. Materiał badawczego rozprawy stanowią: powieść „Tylko Beatrycze” Teodora Parnickiego, opowiadanie „Noli me tangere” Urszuli Kozioł oraz monografia „»Kukułcze jajo z myśli przodków?« – o Noli me tangere Urszuli Kozioł” Danuty Szajnert. Tytułowe problemy: „intertekstualność”, „odbiór i odbiorca”, „interpretacja” posiadają w rozprawie podwójny wymiar. Pojawiają się w pierwszej jej części jako teoretycznie rozważane aspekty „intertekstualnej lektury” oraz w drugiej jako wynik praktycznego ich użycia. Z tego także względu zawartość drugiej części pracy stanowi niewątpliwą pochodną, przedstawionego w pierwszej, instrumentarium badawczego: definicji, określeń, sugestii, terminów, ale i hipotez.