Bella Italia Henryka Sienkiewicza (perspektywa językoznawcza)

Abstract

Artykuł omawia zapożyczenia leksykalne z języka włoskiego w polszczyźnie od XVI do XIX wieku. W pierwszej części przedstawione zostało tło historyczne kontaktów polsko-włoskich. Zwrócono uwagę na rolę królowej Bony Sforzy i wpływ jej otoczenia na popularyzację włoskiego stylu życia, a w konsekwencji języka włoskiego. Przyjrzano się czynnikom determinującym obecność Włochów w Polsce i Polaków we Włoszech. Część wstępną kończą informacje o znajomości języka włoskiego przez Polaków. Kolejne rozdziały ukazują wybrane przykłady zapożyczeń włoskich w dobie średniopolskiej (od XVI do XVIII w.) oraz w XIX wieku. Opracowanie kończy omówienie najważniejszych procesów adaptacyjnych.

The article discusses lexical borrowings from Italian in the Polish language from the 16th to the 19th century. The first part presents the historical background of Polish–Italian contacts. Particular attention is paid to Queen Bona Sforza and the influence of her circle on the popularization of the Italian lifestyle and, consequently, the Italian language. The article examines the factors determining the presence of Italians in Poland and Poles in Italy. The introductory section concludes with information on the knowledge of Italian among Poles. The following chapters present selected examples of Italian borrowings in the Middle Polish period (from the 16th to the 18th century) and in the 19th century. The study concludes with a discussion of the main adaptation processes.