Geografia lobbingu - przestrzenne zróżnicowanie postrzegania działalności lobbingowej

Abstract

Celem artykułu jest analiza lobbingu w kontekście geograficznego zróżnicowania regulacji dotyczących tego rodzaju działalności. Dodatkowo podjęto próbę wskazania miejsca polskich regulacji w tym systemie oraz oceny realizowanych praktyk lobbingowych na tle międzynarodowym. Istotą przeprowadzonego badania jest zwrócenie uwagi na przestrzenne zróżnicowanie lobbingu, w tym społeczny odbiór tego typu działalności – swoistą geografię lobbingu i kierunki dokonujących się w tym zakresie zmian. Badane zagadnienia mają charakter interdyscyplinarny i dotyczą szeroko pojętych nauk spo- łecznych, w tym: ekonomii międzynarodowej, ale i geografii społecznej, teorii lokalizacji, socjologiczno-kulturowych aspektów funkcjonowania państw i działających na ich terenie podmiotów, kwestii etycznych etc. Opracowanie składa się z trzech części. W pierwszej przedstawiono istotę lobbingu we współczesnym świecie – strategie i metody oddziaływania na sferę legislacji. W drugiej zaakcentowano różnice między dwoma podstawowymi modelami realizacji i oceny działań lobbingowych – amerykańskim i europejskim. Następnie przedstawiono podstawowe zasady monitorowania lobbingu o charakterze uniwersalnym oraz konsekwencje regionalnego zróżnicowania postrzegania lobbingu dla metod prowadzenia monitoringu tej działalności w poszczególnych państwach. Polski model lobbingu omówiono w ostatniej części artykułu – zaprezentowano go przez pryzmat realizacji lobbingu w polskim parlamencie.

The aim of the article is to analyze lobbing in context of variety of lobbing regulations in various territories, as well as attempt to assess Polish regulation and practice. The nature of this research is paying particular attention on spatial differentiation of lobbing perception – the geography of lobbing and its dynamics. In the first part of the paper author presents the essence of lobbing in the modern world – strategies and methods of its influence on the legislation process. In the second part the stress is put on difference between two basic models of realization and assessment of lobbing – American and European. The essential principles of lobbing monitoring which are of universal character and the consequences of regional perception of lobbing monitoring in various states are presented later on. In the last section of the paper author shows Polish experiences in lobbing – Polish model of lobbing seen through Polish parliament.