Pasjonaci: dewianci, dziwacy, "normalsi", czyli o roszczeniu uznania normalności

Abstract

W niniejszym artykule podjęto próbę zdefiniowania szczególnej kategorii ludzi określanych mianem „pasjonatów”, czyli osób z zaangażowaniem realizujących różnego typu zainteresowania. W dalszej kolejności przedstawione zostały typowe wzory karier pasjonatów oraz, często towarzyszące działaniom pasjonatów, negatywne reakcje otoczenia i główne powody takich reakcji. Zrekonstruowano również strategie i działania, jakie podejmują pasjonaci w celu przeciwstawienia się negatywnym ocenom środowiska, a w konsekwencji uzyskania statusu „normalnego” uczestnika życia społecznego. Odkryte strategie to: profesjonalizacja pasji; „rzeczowe” zaprzeczenia stereotypowym poglądom; podkreślanie różnic pomiędzy „normalnymi” pasjonatami a pasjonatami „dewiantami” i napiętnowanie tych drugich; zaprzeczanie własnym (postrzeganym i komunikowanym przez postronnych) szczególnym cechom (np. moralnym lub fizycznym); spektakularne podkreślanie swej wyjątkowości (dramatyzacja) w celu uzyskania akceptacji; posługiwanie się humorem (drwiną i sarkazmem); odżegnywanie się od własnego świata społecznego.