Łodzianki, które żadnej pracy się nie bały – próba ocalenia „herstorii” codzienności

Abstract

Łódź od ponad dwóch wieków jest miastem aktywnie tworzonym przez kobiety. Łódzkie pracownice jako jedne z pierwszych udowodniły, że praca kobiet stanowi niezbędny element kapitalistycznego rozwoju, zmieniając tym samym ówczesne normy społeczne. Niestety, na przestrzeni tych dwustu lat wciąż niewiele mamy świadectw historycznych, które ukazywałyby dzieje naszego miasta z kobiecego punktu widzenia, a przecież to na barkach kobiet spoczywała organizacja życia rodzinnego i zawodowego. Niniejszy artykuł dotyczy próby utrwalenia historii (a raczej „herstorii”) łódzkich robotnic z okresu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej – pokolenia, które codzienną pracą tworzyło nasze miasto, a które w tym momencie powoli odchodzi w zapomnienie. Tekst opowiada o rezultatach projektu Łodzianki, które żadnej pracy się nie bały zrealizowanego w okresie od czerwca do sierpnia 2015 roku przez „Kobiety znad Łódki” – Ewę Kamińską-Bużałek i Ingę Kuźmę. Celem przedsięwzięcia było utrwalenie kobiecych opowieści i zwrócenie uwagi łodzian na ogromną wartość, jaką mają doświadczenia starszych generacji. Na to jak wiele mają one do przekazania w kwestii lokalnej tożsamości i historii oraz jak wiele tracimy, wykluczając starsze osoby z dyskusji o losach miasta.

Łódź is a city that has been being actively created by women for over two centuries now. Female workers were one of the first to prove that women’s work was an indispensable element of the capitalistic development, changing this way then binding social norms. Unfortunately, over these two hundred years there have been few historical testimonies presenting the history of our town from the women’s perspective, even though the organization of family and profession life was their responsibility. This article refers to this trials of consolidating history (or rather “herstory”) of female workers in Łódź during the times of Polish People’s Republic – generation which created our town through everyday work, which is slowly being forgotten. This text presents the results of the project called Women of Łódź, who fear no work realised between June and August 2015 by so-called Women by Łódka river – Ewa Kamińska-Bużałek and Inga Kuźma. The aim of this undertaking was to gather women’s stories and to draw peoples of Łódź attention to the great value of the older generations’ experiences, as well as to underline, how much they have to say about local identity and history, how much we lose, when we excluded elderly people from the discussion about fate of our town.