Klasa społeczna a poziom i zróżnicowanie rodzinnej aktywności sportowo-rekreacyjnej. Wyniki badań jakościowych

Abstract

The paper analyzes class determinants of sport practices of families (parents and children) within the theoretical framework of Pierre Bourdieu’s class theory. The aim of the research was to characterize sport and physical recreation participation of respondents from upper and middle class (n=64) and their children, and to check whether sport participation is class-determined and whether this happens in accordance with correlation patterns indicated by Bourdieu with regard to the field of sport. Individual semi-structured in-depth interviews were applied. The research was carried out between December 2016 and March 2017 in Warsaw and Warsaw agglomeration. The results have revealed that the sport and physical recreation participation of both adults and children was congruent with the class patterns presented by Bourdieu in reference to sport practices. Family tradition and habits played a key role in taking a decision about selecting a physical activity for upper-class children. These children were involved in more types of sport practices than middle-class children, and even if both of these groups practiced the same sport, it was carried out in a different manner (e.g., less or more individualized, more costly, more closely supervised by the parents). The paper is concluded with the indication of the implications of the class-determined sports and recreational activities of the researched subjects.

Artykuł analizuje uwarunkowaną klasowo aktywność sportową i rekreacyjną dzieci i ich rodziców w oparciu o teorię Pierre’a Bourdieu. Celem badania było scharakteryzowanie uczestnictwa w sporcie respondentów z klasy średniej i wyższej (n=64) i ich dzieci oraz sprawdzenie, czy uczestnictwo w sporcie jest uwarunkowane klasowo zgodnie z wzorami zależności prezentowanymi przez Pierre’a Bourdieu w odniesieniu do pola sportu. Skorzystano z częściowo ustrukturyzowanych indywidualnych wywiadów pogłębionych. Wywiady przeprowadzono w okresie od grudnia 2016 do marca 2017 r. na terenie Warszawy i aglomeracji warszawskiej. Wyniki wskazały, iż zarówno aktywność sportowo-rekreacyjna badanych rodziców, jak i ich dzieci odpowiadała klasowym wzorom praktyk sportowych wskazanym przez Bourdieu. Tradycja rodzinna odegrała ważną rolę przy wyborze aktywności dzieci z klasy wyższej. Uprawiały one również więcej dyscyplin sportu niż dzieci z klasy średniej, a te same dyscypliny sportu były uprawianie przez dzieci z obu klas w inny (np. mniej lub bardziej zindywidualizowany, bardziej kosztowny, ściśle nadzorowany przez rodziców) sposób. Artykuł kończy wskazanie konsekwencji klasowo uwarunkowanej aktywności sportowo-rekreacyjnej badanych.