La Formation de la population d'une ville ouvrière textile Roanne (1820—1936)

Abstract

Roanne jest miastem położonym we wschodniej części Masywu Centralnego, nad Loarą, ok. 70 km na zachód od Lyonu. W latach trzydziestych XIX w. w dotychczas handlowym mieście zaczął rozwijać się przemysł włókienniczy, głównie tkactwo bawełny. Wraz z rozwojem przemysłu włókienniczego do miasta zaczęła napływać ludność z rejonu Beaujolais, gdzie już od początku XVIII w. rozwijało się tkactwo wiejskie. W latach 1836—1866 wraz z rozwojem produkcji przemysłowej liczba ludności Roanne zwiększyła się prawie dwukrotnie z ok. 10 tys. do ponad 19 tys. osób. Wzrósł także odsetek ludności czynnej zawodowo z 41,2% do 55,6% ogółu mieszkańców. W okresie do początku XX w. większość imigrantów, którzy osiedlali się w Roanne pochodziła z obszaru Francji, w tym głównie z departamentu Loary. Najpoważniejszy przyrost liczby mieszkańców nastąpił w latach 1870— 1897, kiedy liczba ludności miasta osiągnęła 30 tys. osób. Przyrost ten w ponad 71% był wynikiem imigracji. W okresie międzywojennym w związku ze stagnacją w rozwoju produkcji włókienniczej, znaczna liczba tkaczy opuściła miasta osiedlając się ponownie na wsi. Jednak w latach 1921—1931 w związku z rozwojem nowych gałęzi przemysłu (metalowy, garbarski, papierniczy) następuje dalszy wzrost liczby mieszkańców do prawie 40 tys. osób. Ówczesna imigracja pochodzi głównie z zagranicy, wśród przybywających cudzoziemców najwięcej było Włochów — 50%, następnie Polaków — 10%, ponadto napłynęli także Hiszpanie i Ormianie. Jednak do końca badanego okresu włókiennictwo skupiało największą liczbę zatrudnionych, ogółem pracowało w nim 54% robotników przemysłowych.