„Już zapomniano, czym jest życie i czym jest świat, czym jesteś ty”. Problem tożsamości narodowej w sowieckiej Ukrainie – kilka uwag do tomiku Wasyla Stusa Wesoły cmentarz

Abstract

Artykuł poświęcony jest kwestii tożsamości narodowej w pozacenzurowanym tomiku poetyckim Wesoły cmentarz wybitnego ukraińskiego poety XX wieku Wasyla Stusa. Tożsamość narodowa została określona w szerokim kontekście, m.in. jako jeden ze składników tożsamości człowieka-obywatela Związku Sowieckiego, pogubionego w totalitarnym świecie absurdalnej rzeczywistości: nieskończonych kolejek, niemiłych ludzi, niezauważalnej nędzy, udawania i fałszu. Liryczne „ja” poezji Stusa nie odnajduje się w świecie Wesołego cmentarza, czując się obco na swojej ziemi i nawet we własnym ciele. Nieprzyjęcie tożsamości sowieckiego obywatela, narzuconej przez propagandę oficjalnej władzy, powoduje poszukiwanie tożsamości prawdziwej, zakorzenionej głęboko w historii własnego kraju i narodu.