Does the Pan‑European Personal Pension Product Suit All? Its Perspectives in the EU Member and Candidate Countries

Abstract

This article aims to verify the development prospects of the Pan‑European Personal Pension Product (PEPP) in the European Union (EU). It focuses on the relationship between the quality of domestic public pension schemes and household savings for old age in the EU member and candidate countries. The study was conducted in two stages. The first stage examined the interrelationship between public pension schemes and household savings based on Pearson’s correlation coefficients. In the second stage, sub‑samples of countries with high and low‑quality public pension schemes were identified using hierarchical cluster analysis. The results showed significant links between households’ obligatory and voluntary saving for retirement in both samples. However, the study recognised the internal diversity of countries in terms of households’ preferences for the types of financial assets. Based on these findings, conclusions about the development potential of PEPP are drawn. The best prospects are identified for Croatia, Cyprus, France, Greece, Hungary, Poland, Portugal, Romania, Slovenia, Spain, and Turkey. In most of these countries (except for France, Hungary, Romania, and Spain), the PEPP could serve as an alternative to household liquid assets. However, in Croatia, France and Italy, it was recognised as competing with existing domestic retirement and life insurance products, which may negatively impact its development. This is the first comprehensive study of the prospects of PEPP in a large group of countries. The results provide socially essential knowledge as they address the role of private savings in supplementing households’ future income from public pension schemes, considering the availability of a new product such as PEPP.

Celem niniejszego artykułu jest ocena perspektyw rozwojowych Ogólnoeuropejskiego Indywidualnego Produktu Emerytalnego (OIPE), mającego na celu poprawę życia rezydentów UE na emeryturze. Uwagę skoncentrowano na związkach pomiędzy jakością krajowych publicznych systemów emerytalnych a oszczędnościami gospodarstw domowych na starość, w zbiorowości krajów członkowskich UE i krajów kandydujących. Badanie przeprowadzono w dwóch etapach. W pierwszym etapie, na podstawie współczynników korelacji Pearsona, ocenie poddano współzależności pomiędzy publicznymi programami emerytalnymi i postawami gospodarstw domowych względem indywidualnego oszczędzania na starość. W drugim etapie hierarchiczna analiza skupień pozwoliła zidentyfikować podzbiory krajów o wysokiej oraz o niskiej jakości publicznych systemów emerytalnych. Wyniki badania wskazały przy tym na istotne związki pomiędzy obowiązkowym i dobrowolnym oszczędzaniem gospodarstw domowych na emeryturę w obu powyższych podzbiorach. Ponadto podzbiory te cechowały się wewnętrznym zróżnicowaniem pod względem preferowanych aktywów finansowych przez gospodarstwa domowe. Powyższe wyniki pozwoliły odnieść się do potencjału rozwojowego OIPE. Najlepsze warunki do jego upowszechnienia zidentyfikowano w Chorwacji, na Cyprze, we Francji, w Grecji, na Węgrzech, a także w Polsce, Portugalii, Rumunii, Słowenii, Hiszpanii oraz Turcji. W większości tych krajów (z wyjątkiem Francji, Węgier, Rumunii i Hiszpanii) rozwój OIPE mógłby odbywać się poprzez konwersję płynnych aktywów, którymi dysponowały dotąd tamtejsze gospodarstwa domowe. Jednak w Chorwacji, Francji i we Włoszech PEPP został uznany za konkurencyjny względem istniejących produktów emerytalnych i ubezpieczeń na życie, co mogłoby negatywnie wpływać na jego rozwój. Niniejsze opracowanie jest pierwszym kompleksowym badaniem dotyczącym perspektyw rozwojowych OIPE w tak dużej grupie krajów. Jego wyniki dostarczają wiedzy ważnej społecznie, dotyczącej znaczenia prywatnych oszczędności, w tym PEPP, w uzupełnianiu dochodów emerytalnych, pochodzących z programów publicznych.