Znaczenie Hemusu i jego twierdz w zmaganiach zbrojnych Bizancjum z Bułgarią

Abstract

Rozprawa dotyczy roli masywu górskiego Hemus w historii konfliktów zbrojnych Bizancjum i Bułgarii i stanowi próbę rekonstrukcji bizantyńskiej teorii walki zbrojnej na terenach górskich. Podstawowym celem jest odpowiedź na pytanie, jaką rolę pełniło to pasmo górskie w analizowanym kontekście i czy stanowiło ono realną przeszkodę dla wojsk próbujących je sforsować, a także czy było intencjonalnie wykorzystywane jako bariera uniemożliwiająca agresorom wkroczenie na terytorium znajdujące się na północ od jego grzbietu. Podjęte zostały rozważania na temat sposobów blokowania przez obrońców przejścia przez góry i strategicznego znaczenia wznoszonych przez nich fortyfikacji. Przedmiotem badań są również zasady rządzące walkami na terenie górskim (zabiegi taktyczne stosowane przez obrońców i agresorów wykorzystujące walory obronne pasma górskiego). Istotnym punktem rozprawy jest także militarne znaczenie Hemusu w świetle relacji źródłowych omawiających konkretne przykłady starć bizantyńsko-bułgarskich na obszarze tych gór oraz działania u ich podnóży.