Regnum Philosophiae. Bartłomieja z Jasła koncepcja uniwersytetu

Abstract

Rozprawa poświęcona została Bartłomiejowi z Jasła, będącego przykładem polskiego uczonego wykształconego za granicą, który na ojczystym gruncie pragnął zaszczepić dziedzictwo europejskie, odwołując się do idei powszechnego kształcenia. Dysertacja rozpoczyna się od rozdziału prezentującego sytuację Uniwersytetu Krakowskiego od chwili jego powstania, aż do jagiellońskiej renowacji. Rozdział pierwszy omawia warunki i zasady działania uniwersytetu w okresie 1364–1400 na tle innych działających w naszym obszarze geograficznym uczelni. Kolejny rozdział poświęcony jest postaci Bartłomieja z Jasła i przedstawia szkic biografii zawierający także informacje o dziełach Jasielczyka. Zasadniczą część pracy stanowi poświęcony poglądom Bartłomieja rozdział trzeci oparty w całości na jego tekstach. Szczególny nacisk położono na podejmowaną wielokrotnie przez Bartłomieja problematykę wiedzy. W tym celu zanalizowano głównie kwestie filozoficzne i traktat „O niewiedzy”. Druga część dotyczy poglądów na temat struktury i zasad działania uniwersytetu. W tej materii źródłem do rozważań były głównie mowy uniwersyteckie, będące obfitym źródłem informacji historycznej na temat funkcjonowania średniowiecznych uczelni. Podsumowanie zawarte w rozdziale czwartym zawiera wnioski dotyczące analizy dzieł Bartłomieja. W rozdziale tym starano się również odpowiedzieć na pytanie o oryginalność jego poglądów. Dodatkiem do pracy jest edycja krytyczna kilku charakterystycznych dla twórczości Bartłomieja dzieł: mów uniwersyteckich, traktatu i kwestii filozoficznej.