Water Supply in a Late Medieval Motte Tower Castle. Remarks Concerning the Discovery of a Well within the Mottetype Manor in Ciochowice in Upper Silesia

Abstract

Within the late medieval motte manors in Europe, it is very rare to discover facilities and devices, including wells, related to the provision of water for the manor’s domestic needs. Certainly, easy access to water was important both for satisfying the daily needs of the inhabitants and for the stable economic functioning of any knightly seat. This was probably also the role of the well discovered within the relics of the motte in Ciochowice. The aim of this paper is to discuss this rare and valuable find in the context of other discoveries of this type in Europe. It will also be important to present its construction details, chronological findings and individual artefacts related to its daily functioning.

W trakcie badań późnośredniowiecznych obiektów typu motte na terenie Europy niezwykle rzadko odkrywane są urządzenia, których zadaniem było dostarczanie wody na potrzeby użytkowe ich mieszkańców. Niewątpliwie łatwy dostęp do ujęcia lub źródła wody był istotny zarówno dla zaspokojenia codziennych potrzeb mieszkańców, jak i dla stabilnego funkcjonowania gospodarczego każdej siedziby rycerskiej. W otoczeniu średniowiecznego dworu rycerskiego w Ciochowicach na Górnym Śląsku, w trakcie badań archeologicznych przeprowadzonych w 2021 r., natrafiono na relikty studni. Celem niniejszego artykułu było omówienie tego rzadkiego i cennego znaleziska w kontekście innych odkryć tego typu w Europie. W trakcie badań ustalono, że szkielet cembrowiny studni ciochowickiej stanowiły półokrąglaki sosnowe, na końcach zaciosane na obłap, z ostatkami, na tzw. jaskółczy ogon. Próby drewna pobrane z elementów drewnianych poddano badaniom chronologicznym metodą 14C i dendrochronologii. Wykazały one, że obiekt pochodzi z XV w. We wnętrzu i bezpośredniej bliskości studni odkryto szereg przedmiotów związanych z jej codziennym użytkowaniem, m.in. żelazną nabierkę, relikty obręczy wiadra czy ułamki naczyń ceramicznych.