Przemoc wobec ludzi starych na wsi. Na przykładzie badań w środowiskach wiejskich województwa podlaskiego

Abstract

The old age is generally comprehended as a time of rest and life’s wisdom. Unfortunately researches and reports more often show that old people’s life not always is full of calm and appreciation. The problem that not small percentage of elderly person wrestle is elder abuse, which seems to be one of the most important social issue on the world. Interest in the phenomenon of violence against the elderly, however, emerged only in the late 70s and early 80s of the twentieth century, when it was first diagnosed it as a health and social problem. This situation was the result of the increasing role of social policy and the growing interest in domestic violence. This article is a presentation of elder abuse occurrence in Podlaskie voivodeship. Furthermore, collected empirical material let show in this case study forms of elder abuse and perpetrators. Researches which were made in three selected rural communities of Podlaskie voivodeship showed that old people more often got abuse, neglect, and aggressive behavior in the form of arguments, insults and taking their money without their consent. Perpetrators of elder abuse mainly were immediate persons as spouses and adult children. Interesting is also fact that perpetrators also were unfamiliar persons – generally neighbours and young people.

Starość powszechnie kojarzona bywa z czasem odpoczynku i życiowym doświadczeniem. Niestety jak wynika z coraz częściej prowadzonych badań oraz raportów życie osób starszych nie zawsze bywa pełne spokoju i zrozumienia. Problemem, z którym boryka się niemały odsetek seniorów jest przemoc, która okazuje się być jedną z najważniejszych kwestii społecznych dzisiejszego świata. Zainteresowanie zjawiskiem agresji wobec osób starszych pojawiło się jednak dopiero pod koniec lat 70-tych i z początkiem lat 80-tych XX wieku, kiedy to po raz pierwszy rozpoznano ją, jako problem zdrowotny i społeczny. Sytuacja ta była efektem wzrastającej roli polityki społecznej i rosnącego zainteresowania przemocą domową. Niniejsze opracowanie stanowi prezentację zjawiska przemocy wobec osób starszych zamieszkujących województwo podlaskie. W oparciu o zebrany materiał empiryczny przedstawione zostaną przejawy przemocy wobec osób starszych oraz jej sprawcy. Badania prowadzone w trzech wybranych środowiskach wiejskich województwa podlaskiego ukazały, iż osoby starsze doznawały najczęściej nadużyć, zaniedbań oraz zachowań agresywnych w postaci kłótni, znieważania i wyzwisk oraz zabierania pieniędzy. Sprawcami przemocy wobec osób starszych były zaś najczęściej osoby najbliższe, czyli współmałżonek oraz dzieci. Uwagę zwraca także, iż aktów agresji wobec seniorów dopuszczały się osoby obce – głównie sąsiedzi i młodzież.