Konkurencyjność i atrakcyjność turystyczna gmin województwa mazowieckiego położonych nad rzeką Liwiec

Abstract

Turystyka należy do tych dziedzin gospodarki, które wykazują najbardziej dynamiczny wzrost. Jako dziedzina interdyscyplinarna umożliwia ona osiąganie zysków nie tylko sektorom, które związane są z wytwarzaniem produktu turystycznego, pojmowanego, jako zakwaterowanie i wyżywienie, ale również tym podmiotom, które oferują towary i usługi, gwarantujące satysfakcję podróżnych. Dolina Liwca na mocy „Dyrektywy Ptasiej” została włączona do systemu Natura, 2000 jako obszar PLB 140002. Obszar ten obejmuje dolinę rzeki Liwiec, od źródeł do jej ujścia do Bugu, z łąkami i zalewowymi pastwiskami utworzonymi na zmeliorowanych bagnach. Niektóre odcinki rzeki mają charakter naturalny, na innych odcinkach jest ona uregulowana, lokalnie w dolinie występują wtórne zabagnienia. Walory przyrodnicze i kulturowe doliny Liwca predestynują ten teren do rozwoju różnych form turystyki. Do niedawna była to głównie turystyka letniskowa, obecnie jest to również agroturystyka. Badaniami objęto gminy, przez które płynie rzeka Liwiec. Do oceny ich konkurencyjności ze względu na intensywność ruchu turystycznego zaproponowano następujące wskaźniki: Baretje’a-Deferta, Schneidera, Charvata, wykorzystania pojemności noclegowej, rozwoju bazy noclegowej, gęstości ruchu turystycznego, gęstości bazy noclegowej. Do analizy przestrzennego zróżnicowania atrakcyjności turystycznej gmin wykorzystano zmienne takie jak: ścieki przemysłowe i komunalne ogółem, ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków, odpady komunalne w ciągu roku, biochemiczne zużycie tlenu – BZT5, chemiczne zużycie tlenu – ChZT, zawiesina ogólna, obszary prawnie chronione, pomniki przyrody, tereny zieleni urządzonej, lasy i grunty leśne, trwałe użytki zielone, użytki rolne ogółem. Dane do analizy zaczerpnięto z Bazy Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego za 2012 rok. Porównanie i rangowanie gmin pod względem konkurencyjności i atrakcyjności turystycznej oparto o wielowymiarową analizę porównawczą (WAP). Normalizację zmiennych oparto o metodę unitaryzacji zerowanej. O konkurencyjności terenów gminnych położonych nad rzeką Liwiec decydowały zarówno walory środowiska naturalnego, jak i stan bazy noclegowej. Jednoznaczna ocena atrakcyjności turystycznej jest dosyć skomplikowana i w dużej mierze może być uzależniona od zaproponowanego zbioru zmiennych.

Tourism is an example of the economy branches which are displaying the most dynamic growth. As an interdisciplinary field, it enables both sectors connected with developing the tourism product, that is accommodation and catering, and entities which offer goods and services to make profits. Pursuant to the “Birds Directive”, the Liwiec River Valley has become part of Natura 2000 with the code PLB 140002. The area encompasses the Liwiec River valley, from its source to the estuary into the Bug River, including meadows and flood pastures formed from drained bog. Natural and cultural value of the Liwiec River Valley render it suitable for the development of various tourism forms. Until recently, summer tourism was the dominant form but now agritourism has gained popularity, too. The competitiveness of communes located around the Liwiec River was conditioned by both the attractiveness of the natural environment and the quality of accommodation facilities. A precise assessment of tourist competitiveness is quite complicated and to a large degree depends on the set of selected variables which reflect the tourist attractiveness of the communes examined.