Anthony Burgess and Teodor Parnicki as Authors of Historical Novels or Alternative Historiographies
Streszczenie
Anthony Burgess pozostaje w oczach polskich czytelników przede wszystkim autorem
słynnej Mechanicznej pomarańczy, pisał on jednak także znakomite powieści historyczne,
biograficzne oraz autobiograficzne, natomiast Teodor Parnicki jest autorem przede wszystkim
powieści historycznych. W swym pisarstwie historycznym obaj autorzy w dużej mierze czerpali
ze wzorów i „szablonów” stworzonych przez ich wybitnych poprzedników: Waltera Scotta oraz
Henryka Sienkiewicza. Tym niemniej, każdy z nich stworzył swój własny styl pisarstwa
historycznego, który jest alternatywą dla przygodowej powieści historycznej.
Celem niniejszego artykułu jest, po pierwsze, wskazanie owej innowacyjności zarówno
Burgessa, jak i Parnickiego w podejściu do gatunku powieści historycznej oraz odnalezienie
cech wspólnych łączących ich pisarstwo historyczne. Po drugie, biorąc pod uwagę zmieniające
się podejście do historii jako nauki oraz do historiografii, obaj pisarze są tutaj przedstawiani
nie tylko jako literaci, lecz przede wszystkim jako kronikarze bądź „alternatywni dziejopisarze” ,
którzy w swoich powieściach usiłują zawrzeć prawdę o przeszłości, jak również własne hipotezy
i supozycje dotyczące białych plam na mapie historii. Dlatego też celem artykułu jest również
wskazanie, który z „alternatywnych dziejopisarzy” spełnia tradycyjną rolę kronikarza-akademika
bardziej przekonująco.
Collections