Denaturalisation of Collective Identities within pro-Euromaidan Discourse (on field of Facebook Representation)

Abstract

The spreading violence beyond Euromaidan space in Kyiv have become one of the main issues of Ukrainian society in winter 2013–2014. For Euromaidan supporters their relatively safe space of every-day interaction came under pressure of discourse which divided the whole world into “friends and enemies”. The naturalisation of collective identities of Euromaidan supporters and their opponents served the purpose of symbolic struggle and provided the simplified social worldview. The last one is, on the one hand, a useful tool of social mobilisation but, on the other hand, this kind of worldview (simplified, “Black and white”) provokes violence. The topic of this article is a denaturalisation as an opposite strategy which creates the complicated worldview. The research issues of this article are the following: does denaturalisation exist within pro-Euromaidan discourse; in what kind of discursive strategies and modes does it appear? Online social networks, Facebook in particular, were chosen as a field of study. The research method is traditional analysis of text. The implication of this research is revealing of internal dynamic of pro-Euromaidan discourse.

Przemoc rozprzestrzeniająca się poza kijowski Majdan Niezależności stała się głównym problemem dotykającym ukraińskie społeczeństwo zimą na przełomie 2013 i 2014 roku. Dla zwolenników wydarzeń rozgrywających się wówczas na Majdanie, ich względnie bezpieczna przestrzeń codziennych interakcji znalazła się pod presją dyskursu, który dzielił świat na „przyjaciół i wrogów”. Naturalizacja tożsamości zbiorowych, zarówno zwolenników Euromajdanu, jak też i ich przeciwników, była przejawem przemocy symbolicznej i dostarczała nieskomplikowanej wizji świata. Z jednej strony bowiem, ten uproszczony ogląd rzeczywistości stał się użytecznym narzędziem do mobilizacji społecznej. Z drugiej jednak, podtrzymując czarno-białą wizję świata, prowokował do przemocy. Przedmiotem refleksji autorki stała się zatem denaturalizacja, rozumiana jako strategia pozostająca w kontradykcji do tych procesów, umożliwiająca bardziej skomplikowany ogląd rzeczywistości. Punktem wyjścia dla tych rozważań okazały się dwa następujące pytania: „czy denaturalizacja istnieje w ramach dyskursu typowego dla Euromajdanu?”, „za pomocą jakich strategii dyskursywnych się przejawia?”. Badaniem objęte zostały sieci społecznościowe, zwłaszcza zaś Facebook. Sama analiza przyjęła zaś postać tradycyjnej analizy tekstu. Na skutek zastosowania odpowiedniej procedury badawczej autorce udało się zrekonstruować wewnętrzną dynamikę rządzącą dyskursem Euromajdanu.