Podejrzliwi obywatele. Narracje spiskowe jako element krytycznej kultury politycznej w Polsce

Abstract

Artykuł ma dwa główne cele – teoretyczny i empiryczny. Na poziomie teoretycznym jest on próbą wykazania związków między kulturą polityczną i narracjami spiskowymi. Aby zrealizować ten cel w pierwszych trzech częściach artykułu omówione zostało pojęcie kultury politycznej, wprowadzono kategorię krytycznego obywatela zaproponowaną przez Pippę Norris i na tak zarysowanym tle wykazano, że narracje spiskowe stanowią istotny element współczesnej kultury politycznej zdominowanej przez krytycznych obywateli. Ostatnia, najdłuższa część artykułu ma charakter empiryczny i zawiera charakterystykę narracji spiskowych funkcjonujących w polskiej kulturze politycznej w oparciu o dane zastane.

The article has two aims – theoretical and empirical. On the theoretical level it is an attempt to demonstrate relations of political culture and conspiracy narratives. In order to accomplish this aim, in the first part of the article, the notion of political culture is discussed and the category of critical citizens coined by Pippa Norris is introduced. Against such background, it is argued that conspiracy narratives constitute a crucial part of a contemporary political culture dominated by critical citizens. The final part, which is also the longest one, has an empirical character and consist of analysis of conspiracy narratives present in contemporary Poland.