Od powstania styczniowego do niepodległości. O lwowskiej inteligencji z powstańczą biografią w tle

Abstract

The main research problem undertaken in the paper is the characteristics of the intelligentsia of Lviv, co-created in the years 1864–1918 by successive generations of participants of national uprisings, including primarily veterans of the January Uprising, exiles and emigrants. Committed in a significant way in the political life at the time, in the activities of social organizations and associations as well as local government bodies, they co-created the social and political face of Galicia in the autonomous era. They played a significant role in formulating ideological programs of political circles and influenced the shape of the main press centers (“Gazeta Narodowa”, “Ruch Literacki”, “Kurier Lwowski”, “Dziennik Literacki”, “Słowo Polskie”). Finally, they were also involved in the scientific and cultural life of Lviv. These issues will be discussed in the broader context of collective fates and individual biographies of representatives of the Lviv intelligentsia about the insurgent pedigree, well-known and completely forgotten figures. The main theses of the paper were formulated on the basis of manuscript collections of Lviv archives and libraries.

Zasadniczym problemem badawczym podjętym w artykule jest charakterystyka środowiska lwowskiej inteligencji, współtworzonej w latach 1864–1918 przez kolejne generacje uczestników powstań narodowych, w tym przede wszystkim weteranów powstania styczniowego, zesłańców i emigrantów. Zaangażowani w sposób znaczący w ówczesnym życiu politycznym, w działalności organizacji i stowarzyszeń społecznych oraz organów samorządowych współtworzyli społeczno-polityczne oblicze Galicji w dobie autonomicznej. Odegrali znaczącą rolę w formułowaniu programów ideowych środowisk politycznych oraz wpływali na kształt głównych ośrodków prasowych („Gazety Narodowej”, „Ruchu Literackiego”, „Kuriera Lwowskiego”, „Dziennika Literackiego”, „Słowa Polskiego”). Wreszcie też angażowali się w życiu naukowym i kulturalnym Lwowa. Zagadnienia te omówione zostaną w szerszym kontekście losów zbiorowych oraz indywidualnych biografii przedstawicieli lwowskiej inteligencji o powstańczym rodowodzie, postaci znanych i zupełnie zapomnianych. Główne tezy referatu sformułowane zostały w oparciu o zbiory rękopiśmienne lwowskich archiwów i bibliotek.