Uwarunkowania geograficzne i historyczne kształtowania krajobrazu kulturowego na obszarze województwa podkarpackiego

Abstract

This article is to show the title connection between geographical and historical factors and the issue of shaping of cultural landscape. Therefore, both the natural and historical factors have been analysed in the area of Podkarpackie Voivodeship in comparison with its current borders. The area of Podkarpackie Voivodeship has undeniable cultural advantages, which have been gained over the centuries under the substantial influence of three main cultures: Polish, Ruthenian-Ukrainian and Jewish. What makes this region attractive is the multicultural character of the preserved historic buildings as well as their huge number. The main aim of the research was to determine and identify geographical and historical factors which have made an influence on the changes in the cultural landscape in the area of the current borders of Podkarpackie Voivodeship over the centuries. Historic buildings that are in the area of Podkarpackie Voivodeship, both secular and sacred, are one of the tourist attractions that appeal to visitors. But also nowadays various factors are responsible for the vanishing of some of those multicultural buildings and the landscape undergoes significant changes.

W artykule dokonano uzasadnienia powiązania uwarunkowań geograficznych i historycznych kwestią kształtowania krajobrazu kulturowego. W tym celu przeprowadzono analizę czynników przyrodniczych i historycznych na obszarze województwa podkarpackiego na tle jego obecnych granic. Obszar województwa podkarpackiego posiada niezaprzeczalne walory kulturowe, które powstały na przestrzeni wieków pod znacznym wpływem trzech głównych kultur: polskiej, ukraińsko-ruskiej i żydowskiej. O atrakcyjności tego regionu decyduje więc zarówno wielokulturowy charakter zachowanych obiektów zabytkowych, jak i ich ogromna liczba. Głównym celem badawczym artykułu było rozpoznanie i zdefiniowanie uwarunkowań geograficznych i historycznych, które wpłynęły na zmiany zachodzące na przestrzeni wieków w krajobrazie kulturowym na terenach znajdujących się obecnie w granicach województwa podkarpackiego. Istniejące na obszarze tego województwa obiekty zabytkowe, zarówno świeckie, jak i sakralne, są jedną z atrakcji turystycznych przyciągających turystów. Jednak również w obecnych czasach wiele czynników wpływa na to, że część z tych wielokulturowych obiektów zanika, a krajobraz ulega zasadniczym przekształceniom.