Badacz zjawisk trudno dostępnych w terenie – kwestie etyczne, praktyczne i metodologiczne

Abstract

Artykuł jest moją refleksją na temat problemów etycznych, praktycznych i metodologicznych, których doświadczyłam podczas realizacji własnych badań terenowych w 2013 i 2014 roku w czterech małych miejscowościach w województwie łódzkim. Wybór metody badawczej – studium przypadku – z jednej strony umożliwił mi zastosowanie wielu technik badawczych i zdobycie różnorodnych materiałów, jednak z drugiej strony pozostawił szerokie pole dowolności, na którym musiałam czasami wykazać się bardziej intuicją badawczą niż wiedzą metodologiczną czy znajomością reguł etycznych. Dodatkowym czynnikiem, który powodował wiele wątpliwości, był fakt, iż zjawiska, które były w centrum mojego zainteresowania, należą do kategorii tych kontrowersyjnych i trudno dostępnych (zjawiska przenikalności środowisk politycznego, biznesowego oraz dziennikarskiego w kontekście lokalnym, konflikt interesów i inne). Wpłynęło to na moją decyzję o utajnieniu nazw własnych miejscowości, w których prowadzone były badania, aby zapewnić tym samym poufność indywidualnym informatorom. Ta i kilka innych problematycznych sytuacji oraz decyzji omawiane są szerzej w artykule.

This article is a reflection of the ethical, practical and methodological issues which I experienced whilst conducting my own field research in 2013 and 2014 in four small towns in the lodzkie voivodeship. Although the choice of research method, the case study, made it possible for me to apply various research techniques and to gather rich material, it also left a wide area of flexibility for me to use my intuition rather than methodological knowledge or ethical consciousness. An additional factor that raised many doubts was the fact that the phenomena under investigation were sensitive and controversial (unclear links between political, business and journalistic circles in a local context, conflict of interest, etc.). This influenced my decision to keep the towns’ names confidential in order to protect informants’ confidentiality. This and other problematic situations and decisions are more widely described in this article.