Recepcja metodologii teorii ugruntowanej wśród polskich badaczy – refleksje 50 lat po publikacji Barney’a G. Glasera i Anselma L. Straussa

Abstract

The article offers a preliminary investigation into the process of the reception of grounded theory methodology in Poland, with the special consideration of perspectives proposed by three sociologists in particular, namely Professor Krzysztof Konecki, Professor Marek Gorzko, and Professor Elżbieta Zakrzewska-Manterys. The interviews with the said researchers referred to the beginnings of their research (inspirations, mentors, the environment), the diagnosis with regard to the current state of affairs (environmental issues, the level of research conducted according to GTM, thematic gaps), and predictions (directions of further development, important perspectives). In reference to the processual dimension of the GTM reception, questions were raised as to both past and future challenges faced by GTM practitioners, the evolution of their approach to the GTM principles and strategies, as well as turning points in the sociologists’ research work. As it turns out, the community dealing with GTM in Poland does not constitute a social world, nor is it a nationwide environment. Rather, it consists of a tight group focused around Professor Konecki on the one hand, and individual researchers from other academic centers on the other.

W artykule podjęto próbę wstępnego prześledzenia procesu recepcji metodologii teorii ugruntowanej w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem perspektyw trojga socjologów: prof. Krzysztofa Koneckiego, prof. Marka Gorzki i prof. Elżbiety Zakrzewskiej-Manterys. W wywiadach z wyżej wymienionymi badaczami odnoszono się do początków pracy (inspiracje, mentorzy i środowisko), stawiano diagnozę co do stanu obecnego (kwestie środowiskowe, poziom prowadzonych według MTU badań, luki tematyczne) oraz przewidywań (kierunki rozwoju, ważne perspektywy). W odniesieniu do wymiaru procesualnego recepcji poruszono kwestię wyzwań stających w przeszłości i obecnie na drodze praktyków MTU, ewolucji podejścia do jej zasad i strategii, a także punktów zwrotnych w pracy badawczej. Jak się okazuje, zbiorowość zajmująca się MTU w Polsce nie jest społecznym światem ani ogólnokrajowym środowiskiem; składa się raczej z silnej grupy wokół profesora Koneckiego oraz indywidualnych badaczy z innych ośrodków.