Communication and Action: Re-Reading Habermas in the Age of Activism

Abstract

The combined effects of digital communication technologies, political upheavals around the world, waves of powerful activism and protests have injected a new urgency into communication research. How communication theory is able to respond to this challenge is a matter of discussion, including the question of the adequacy of older theories to the new circumstances. This paper, aims to add to this discussion by returning to Habermas’s pragmatics, one of the 20th century communication classics, to reflect on how communication and other forms of action interact in campaigns for social change in the context of the growing reach of strategic communication and the growing role of social media in activism. This article starts by posing theoretical disjuncture as a problem shared by a number of communication subfields, such as public communication, public relations, communication for social change, and my particular example, development communication. The more recent scholarship, however, has moved away from this state of knowledge. Instead, scholars highlight the need to embrace non-linear models of communication for social change, and appear to embrace hybridity to deal with the theoretical confusion in the field. The analysis presented in this article aims to demonstrate that Habermas’s communication pragmatics works well to explicate complex campaigning practices in a consistent and yet theoretically expansive way. Re-reading Habermas makes it possible also to respond to the call articulated by social movement scholars to move beyond the limits of strategy and to recognize the importance of larger cultural conversations and scripts. Conceptualizing public campaigning as chains of speech acts, defined here as both linguistic and nonlinguistic acts, offers an analytical tool that works across different levels, spaces, and actors involved in social change efforts and that privileges communication as the explanatory mechanism for the contemporary social change praxis. Finally, returning to Habermas’s work underscores the importance of a valid position, rather than a desirable identity, from which to engage with others in the social world. This invites a clear and consistent focus on action and its basis (moral position) rather than on attributions ascribed to organizations and campaigners (identity). The key question thus shifts from ‘Do you like me/trust me sufficiently follow me?’ to a more substantial, ‘Is this a good thing to do?’.

Technologie komunikacji cyfrowej, światowe wstrząsy polityczne, fale silnego aktywizmu i protesty spowodowały, że badania nad komunikacją znów stały się niezbędne. Można dyskutować, jak teoria komunikacji jest w stanie odpowiedzieć na to wyzwanie i czy stare teorie są adekwatne w stosunku do nowo zaistniałych warunków. Niniejszy artykuł jest w zamierzeniu częścią tej dyskusji i zwraca się ponownie do pragmatyki Habermasa, jednego z klasyków komunikacji XX w., aby podjąć refleksję nad tym, jak komunikacja i inne formy aktywności oddziałują na siebie w kampaniach dotyczących zmian społecznych, w kontekście rosnącego zasięgu komunikacji strategicznej oraz rosnącej roli mediów społecznościowych w aktywizmie. Artykuł zaczyna się od przedstawienia teoretycznego rozłamu jako problemu wielu podobszarów komunikacji, takich jak komunikacja publiczna, PR, komunikacja dla zmiany społecznej oraz komunikacja rozwojowa, którą opisuję jako szczególny przykład. Nowsze badania odstąpiły od tej problematyki. W zamian badacze podkreślają potrzebę przyjęcia nieliniowych modeli komunikacji dla zmiany społecznej i decydują się na przyjęcie hybrydowości jako rozwiązania teoretycznego zamętu w ramach tej dziedziny. Celem analizy przedstawionej w niniejszym artykule jest wykazanie, że pragmatyka komunikacji Habermasa dobrze objaśnia skomplikowane praktyki prowadzenia kampanii w sposób spójny, a także ekspansywny teoretycznie. Odczytanie Habermasa na nowo umożliwia również udzielenie odpowiedzi na postulaty wysuwane przez badaczy ruchów społecznych, aby wyjść poza granice strategii i uznać znaczenie szerszych konwersacji i skryptów kulturowych. Konceptualizacja publicznych kampanii jako ciągów aktów mowy, zdefiniowanych tutaj jako akty językowe i pozajęzykowe, daje nam narzędzie analityczne do pracy na różnych poziomach, w różnych miejscach oraz z różnymi aktorami zaangażowanymi w działania promujące społeczną zmianę, a także uprzywilejowuje komunikację jako mechanizm wyjaśniający współczesną praktykę zmiany społecznej. I wreszcie, powrót do dzieł Habermasa podkreśla znaczenie uzasadnionej pozycji, z której wchodzimy w reakcję z innymi w świecie społecznym, stawiające ją ponad pożądaną tożsamość. Zachęca to do poświęcenia uwagi działaniu i jego podstawie (pozycji moralnej), a nie atrybutom przypisanym organizacji i działaczom (tożsamość). A zatem, nacisk przesuwa się z pytania „Czy lubisz mnie/ufasz mi wystarczająco, aby za mną podążyć?” na ważniejsze pytanie „Czy to jest dobre działanie?”.