Krytyczne wydarzenia życiowe i ich znaczenie w biografiach seniorów

Abstract

The article presents the preliminary results of a wider intergenerational study on critical life events. A background analysis of theoretical works on critical life events has led to the selection of criteria (such as the unexpectedness of an event, unpredictability of its effects, its equivocation, type and the nature of life changes it causes) that were used to review the collected narratives of the respondents. The authors attempt to reconstruct critical life events that are the most typical and significant in the biographies of seniors. The seniors’ temporal perspective (decline of life, time of summaries) encourages a more reflective narration that unveils the rich exemplification of potential effective and ineffective life strategies, the subjective quality of life, and the basis of life wisdom.

Artykuł przedstawia wyniki stanowiące część szerszych badań międzypokoleniowych na temat ważnych, znaczących wydarzeń biograficznych. Narracje osób badanych zostały poddane analizie przez pryzmat wyłonionych w literaturze kryteriów odnoszących się do tzw. krytycznych wydarzeń życiowych (m.in. nagłość zdarzenia i nieprzewidywalności jego skutków, potencjalna dwuwartościowość, rodzaj i charakter zmian życiowych, jakie są efektem zmagania z tym zdarzeniem). Autorki podejmują próbę zrekonstruowania najbardziej typowych krytycznych wydarzeń życiowych i ich znaczenia w biografiach seniorów. Perspektywa temporalna (schyłek życia, czas podsumowań) służy refleksyjnej narracji i czyni ją tym samym wartościową dla egzemplifikacji możliwych (potencjalnych) skutecznych i nieskutecznych strategii życiowych, poczucia jakości życia oraz podstawę budowania mądrości życiowej.